Je komt werken als werknemer

In het kort

Je kan een verblijfsrecht krijgen als je wil werken als werknemer. Je moet voldoen aan de voorwaarden om te mogen werken.

Je krijgt dan een verblijfsrecht als arbeidsmigrant. Dat wil zeggen dat je naar België komt met het doel om er te werken. Je start de procedure in principe op vanuit het buitenland via je werkgever. Als je een wettig kort of lang verblijf hebt in België, dan kan je in België een omzetting vragen naar het verblijfsrecht als arbeidsmigrant. Dat heet statuutswijziging. Bijkomende voorwaarde voor de statuutwijziging is wel dat je bent vrijgesteld van arbeidsmarktonderzoek bij de aanvraag voor een verblijf als arbeidsmigrant.

Om een verblijf als arbeidsmigrant te bekomen moet je een gecombineerde vergunning of arbeidskaart aanvragen:

  • Als je tewerkstelling meer dan 90 dagen duurt vraag je een gecombineerde vergunning aan.
  • Als je tewerkstelling minder dan 90 dagen bedraagt, moet je een arbeidskaart aanvragen.

In sommige gevallen ben je vrijgesteld van gecombineerde vergunning of arbeidskaart.

Daarnaast kan je in specifieke gevallen ook een statuut als grensarbeider, een Europese blauwe kaart als hooggeschoolde werknemer of een statuut als Intra-Corporate Transferee aanvragen.

Verblijfsrecht als werknemer-arbeidsmigrant

Als arbeidsmigrant moet je een gecombineerde vergunning of arbeidskaart hebben of vrijgesteld zijn van de gecombineerde vergunning of arbeidskaart. Hiermee vraag je het juiste visum aan en verblijfsrecht aan. Met een gecombineerde vergunning krijg je een tijdelijk verblijfsrecht, namelijk een elektronische A kaart. Na enkele jaren kan je onder bepaalde voorwaarden een elektronische B kaart krijgen. Met een (vrijstelling van) arbeidskaart valt je verblijf onder kort verblijf.

Om een verblijf als arbeidsmigrant te bekomen moet je een gecombineerde vergunning of arbeidskaart aanvragen:

Als je tewerkstelling meer dan 90 dagen duurt vraag je een gecombineerde vergunning aan. Als je tewerkstelling minder dan 90 dagen bedraagt, moet je een arbeidskaart aanvragen.

In sommige gevallen ben je vrijgesteld van gecombineerde vergunning of arbeidskaart.

Procedure voor een gecombineerde vergunning

Om voor meer dan 90 dagen in België te komen werken heb je een gecombineerde vergunning nodig, tenzij je bent vrijgesteld.

Een gecombineerde vergunning geeft je toegang tot werk én verblijf in België. Je werkgever vraagt deze gecombineerde vergunning aan bij het bevoegde gewest.

Als je een positieve beslissing voor een gecombineerde vergunning (bijlage 46 of 47) kreeg, kan je een visum type D aanvragen om naar België te reizen. In sommige gevallen kan je de gecombineerde vergunning ook vanuit wettig verblijf in België aanvragen. 

Lees hier meer over de aanvraag voor een gecombineerde vergunning en de vrijstellingen.

Verblijfsrecht met een gecombineerde vergunning

Als je gecombineerde vergunning wordt goedgekeurd, krijg je de positieve beslissing in de vorm van een bijlage 46 (of bijlage 47 indien de termijn overschreden werd). Met de bijlage 46 (of bijlage 47) meld je je, afhankelijk van het geval, aan:

  • bij de ambassade, die ambtshalve een visum type D aflevert. Na aankomst in België meldt de werknemer zich vervolgens aan bij de gemeente, die de gecombineerde vergunning aflevert in de vorm van een elektronische verblijfskaart A. In afwachting van de afgifte krijg je van de gemeente een bijlage 49. Hiermee kan je werken.
  • bij de gemeente, die de gecombineerde vergunning aflevert in de vorm van een elektronische verblijfskaart A. In afwachting van de afgifte krijg je van de gemeente een bijlage 49. Hiermee kan je werken.

De elektronische A kaart is een tijdelijk verblijfsrecht dat je moet verlengen. In de meeste gevallen is deze elektronische A kaart 1 jaar geldig, tenzij je een arbeidscontract van bepaalde duur hebt van minder dan 1 jaar. In sommige gevallen kan de A kaart meteen tot 3 jaar geldig zijn. 

Wanneer je werkgever tijdig een verlenging van je gecombineerde vergunning heeft aangevraagd, kan je hiermee bij de gemeente een verlenging van je elektronische A kaart aanvragen.

Verander je van werkgever? Dan dient je nieuwe werkgever een nieuwe gecombineerde vergunning aan te vragen. Zolang je in het bezit bent van een geldige elektronische A kaart of een bijlage 51 kan dit in de meeste gevallen vanuit België. 

Als gedetacheerde binnen de Europese Unie ben je onder bepaalde voorwaarden van rechtswege toegelaten tot werk. Je bent dus vrijgesteld van gecombineerde vergunning. Als je meer dan 90 dagen in België verblijft, vraag je een elektronische A kaart bij de gemeente. Dit kan vanuit een wettig (kort) verblijf.

Omzetting naar verblijfsrecht van onbepaalde duur

Ten vroegste na 5 jaar kent de Dienst Vreemdelingenzaken een verblijfsrecht van onbepaalde duur toe aan arbeidsmigranten die een verlenging van hun tijdelijk verblijfsrecht vragen. Je krijgt dan een elektronische B kaart. Hiermee ben je vrijgesteld van gecombineerde vergunning.

  • Wie 5 jaar met een gecombineerde vergunning heeft gewerkt, heeft recht op een B kaart. Dit geldt niet als de gecombineerde vergunning werd afgeleverd voor een werknemer die door een arbeidsovereenkomst verbonden was met een in het buitenland gevestigde werkgever (detachering). Doordat de eerste gecombineerde vergunningen pas in 2019 werden afgeleverd, zullen er ten vroegste in 2024 gevallen zijn waarin de werknemer een recht heeft op een B kaart.
  • In de andere gevallen (bv. 3 jaar tewerkstelling met arbeidskaart B en 2 jaar met gecombineerde vergunning) is dit een gunst die door DVZ kan worden toegekend.

De periode van 5 jaar begint te lopen vanaf de afgifte van je eerste verblijfskaart.

Procedure voor een arbeidskaart

Om in België te komen werken voor een periode minder dan 90 dagen heb je een arbeidskaart nodig, tenzij je bent vrijgesteld.

De arbeidskaart is een toelating voor de werknemer. De werkgever vraagt een arbeidskaart aan voor de werknemer. Voor zichzelf vraagt de werkgever een arbeidsvergunning aan. Dit is een toelating om een vreemde werknemer te werk te stellen. Als de arbeidsvergunning aan de werkgever wordt toegekend, wordt automatisch de arbeidskaart aan de werknemer afgeleverd.

Lees hier meer over de aanvraag voor een arbeidskaart en de vrijstellingen.

Verblijfsrecht met een arbeidskaart

Als je een arbeidskaart hebt gekregen voor een tewerkstelling van maximaal 90 dagen of vrijgesteld bent van arbeidskaart, valt je verblijf onder kort verblijf. Je vraagt een visum type C aan bij de ambassade, tenzij je vrijgesteld van visumplicht voor kort verblijf op basis van je nationaliteit. Het reisdoel voor kort verblijf is in dit geval de (korte) tewerkstelling. 

Bij aankomst in België dien je je binnen de 3 dagen bij de gemeente te melden voor een aankomstverklaring (bijlage 3), tenzij je bent vrijgesteld van deze verplichting omdat je in een hotel, pension, camping, jeugdherberg, ... verblijft.

Lees hier meer over kort verblijf.

Specifieke statuten voor bepaalde categorieën

In bepaalde gevallen krijg je als arbeidsmigrant geen elektronische A kaart, maar een ander verblijfsdocument.

Als grensarbeider werk je in loondienst in België, maar woon je in een buurland. De buurlanden zijn Nederland, Frankrijk, Luxemburg, Duitsland of Groot-Brittannië. Je keert dagelijks of tenminste eenmaal per week terug naar dat buurland.

In dat geval vraag je dus geen verblijfsrecht in België, maar enkel een toelating om hier te komen werken. Je werkgever vraagt hiervoor een arbeidskaart, tenzij je daarvan bent vrijgesteld (bv. als Unieburger). Bij je eerste aankomst meld je je aan bij de gemeente van de plaats waar je werkt. De gemeente kijkt je documenten na en geeft je een bijlage 15. De bijlage 15 dekt je verblijf in België voor de duur van je tewerkstelling. De gemeente schrijft je niet in in het vreemdelingenregister.

Lees meer over de voorwaarden voor een statuut als grensarbeider.

De Europese blauwe kaart is een verblijfskaart én arbeidskaart voor hoogopgeleide derdelanders die in een EU-lidstaat willen komen verblijven en werken. De Europese blauwe kaart is een een omzetting van de Europese richtlijn 2009/50/EG. In België trad die in werking op 10 september 2012.

De Europese blauwe kaart is de elektronische H kaart.

Lees meer over de voorwaarden voor een Europese blauwe kaart

Intra-Corporate Transferees of 'binnen een onderneming overgeplaatste personen' zijn derdelands werknemers die als leidinggevende, specialist of stagiair door een onderneming buiten de Europese Unie (EU) tijdelijk voor professionele of opleidingsdoeleinden naar een in de EU gevestigde entiteit van dezelfde onderneming of ondernemingsgroep worden gedetacheerd. De werknemer is voor en tijdens deze overplaatsingsperiode aan de in het buitenland gevestigde onderneming gebonden door een arbeidsovereenkomst. 

Met een vergunning als Intra-Corporate Transferee uitgereikt door een lidstaat van de EU, is er onder bepaalde voorwaarden de mogelijkheid tot mobiliteit tussen verschillende entiteiten van de onderneming of groep van ondernemingen binnen de EU.

Intra-Corporate Transferees krijgen een:

  • elektronische I kaart met vermelding ‘ICT’ als het gaat om een aanvraag als Intra-Corporate Transferee in België;
  • elektronische J kaart met vermelding ‘Mobile ICT’ wanneer het gaat om een werknemer met een vergunning als Intra-Corporate Transferee in een andere EU-lidstaat die in het kader van lange-termijn mobiliteit naar België komt.

Lees meer over de voorwaarden voor een vergunning als Intra-Corporate Transferee.

Meer info