Belgische naamwetgeving gewijzigd

Gepubliceerd op

Op 1 juni 2014 trad de Wet tot wijziging van het Burgerlijk Wetboek over de wijze van naamsoverdracht aan het kind en aan de geadopteerde in werking. De nieuwe regeling geldt voor Belgische kinderen, maar er zijn ook situaties met een internationaal element.

Naam van de vader, de moeder of dubbele naam

Sinds 1 juni 2014 kunnen ouders kiezen of hun kind de naam van de vader, de naam van de moeder of een combinatie van de twee namen zal dragen. Kinderen geboren tussen 1 juni 2014 en 31 december 2016 kregen de naam van de vader als de ouders geen keuze maakten of niet overeenkwamen. Kinderen geboren na 1 januari 2017 krijgen in geval van onenigheid of bij gebrek aan keuze de naam van beide ouders, in alfabetische volgorde.

Hiermee wordt dus de mogelijkheid om een dubbele naam te hebben, ingevoerd in het Belgische recht. Een dubbele naam bestaat uit de naam van elk van de ouders. Dubbele namen onderscheiden zich van samengestelde namen. Samengestelde namen zijn namen die al bestonden voor de inwerkingtreding van de wet. Dat verschil is belangrijk omdat samengestelde namen een ondeelbare en integraal overdraagbare entiteit vormen, terwijl bij dubbele namen ook alleen een deel ervan kan worden doorgegeven aan de volgende generatie.

Belgische kinderen

De nieuwe regeling geldt alleen voor kinderen die de Belgische nationaliteit hebben op het moment van geboorte, of die Belg worden door adoptie. Volgens artikel 37 van het Wetboek van Internationaal Privaatrecht wordt de vaststelling van de naam van een persoon beheerst door het recht van de staat waarvan die persoon de nationaliteit heeft. Daardoor zijn de bepalingen van het Belgische Burgerlijk Wetboek alleen van toepassing op de naamgeving van kinderen die Belg zijn.

Situaties met een internationaal element

Een Belgisch kind kan de naam krijgen van een buitenlandse moeder of van een buitenlandse vader. Het kind heeft immers de Belgische nationaliteit als de andere ouder Belg is. De naam van de buitenlandse ouder moet worden beschouwd als een samengestelde naam, die een ondeelbare entiteit vormt, tenzij de buitenlandse wetgeving anders bepaalt. Heeft de ouder met de buitenlandse naam, naast een vreemde nationaliteit ook de Belgische nationaliteit, dan wordt die ouder als Belg beschouwd. De naam moet in dat geval hoe dan ook als een ondeelbare naam worden beschouwd.

De nieuwe regeling heeft ook gevolgen voor de erkenning in België van namen van Belgische kinderen die in het buitenland werden geboren. Overeenkomstig artikel 27 van het Wetboek IPR, moet het toepasselijke recht gerespecteerd zijn opdat de naam die werd gegeven in een buitenlandse authentieke akte in België kan worden erkend. Als de naam die het Belgisch kind in de buitenlandse geboorteakte krijgt, overeenstemt met de nieuwe regeling in het Burgerlijk Wetboek, dan zal die naam ook in België rechtsgeldig zijn. Voor de inwerkingtreding van de nieuwe wet gaf de erkenning van een dubbele naam van een Belgisch kind problemen. Gevolg hiervan was vaak dat een kind met dubbele nationaliteit twee verschillende namen droeg in elk van de landen waarvan het de nationaliteit had.

Eenheid binnen het gezin

De wet is in principe van toepassing op kinderen die geboren of geadopteerd zijn na 1 juni 2014. De wet vereist een eenheid van naam van de kinderen binnen eenzelfde gezin. Ouders van kinderen die voor 1 juni 2014 geboren of geadopteerd zijn en die allen nog minderjarig zijn, kunnen een verklaring afleggen om een gekozen naam volgens deze wet toe te kennen. Deze verklaring moet ten laatste op 31 mei 2015 afgelegd worden, of binnen de drie maanden na een geboorte of adoptie na 1 juni 2014.

Meer info