Terugkeer erkende vluchtelingen

Je bent minder dan 1 jaar afwezig

Ben je als erkende vluchteling minder dan 1 jaar afwezig geweest, dan zijn de algemene regels van afwezigheid en terugkeer van toepassing. Je kan je recht op terugkeer uitoefenen op vertoon van je geldig, door de Belgische autoriteiten afgegeven reisdocument, en je Belgische verblijfskaart. 

Je bent langer dan 1 jaar afwezig

Ben je als erkende vluchteling langer dan 1 jaar afwezig uit België, dan geldt er voor jou een ruimer recht op terugkeer dan voor andere vreemdelingen (artikel 85 Verblijfsbesluit).

Tenzij je tot verblijf in een ander land werd toegelaten, kan je in de volgende gevallen als erkende vluchteling gemachtigd worden om naar België terug te keren:

  • Op vertoon van een geldig reisdocument en een geldige verblijfskaart, word je zonder meer toegelaten tot België (artikel 85, § 1 Verblijfsbesluit).
  • Heb je geen geldig reisdocument, maar wel een geldige verblijfskaart? Dan kan je door de grensautoriteiten zelf gemachtigd worden om naar België terug te keren, als je niet in staat bent geweest om voor het verstrijken van je reisdocument terug te keren. Zij geven je dan een machtiging tot terugkeer (bijlage 27). Dit staat in artikel 85, § 2 Verblijfsbesluit.
  • Heb je geen geldige verblijfskaart in België, maar wel een geldig reisdocument? Dan kan je door de DVZ gemachtigd worden om naar België terug te keren. Via de grensautoriteiten word je een machtiging tot terugkeer afgeleverd, die geldig is voor drie werkdagen. Voor het verstrijken van die termijn moet je je aanmelden bij het gemeentebestuur van je verblijfplaats. Op basis van het reisdocument en van de machtiging tot terugkeer, schrijft de gemeente je in het vreemdelingenregister in, en krijg je een bewijs van inschrijving (elektronische verblijfskaart). Dit staat in artikel 85, § 3 Verblijfsbesluit.
  • Heb je geen regelmatig verblijf en ook geen  geldig reisdocument? Je kan toch door de DVZ gemachtigd worden om naar België terug te keren. Je moet een gemotiveerde aanvraag indienen via de Belgische diplomatieke post in het buitenland. Als de beslissing positief is, krijg je een ‘doorlaatbewijs’ (bijlage 28). Voor het verstrijken van het doorlaatbewijs (15 dagen vanaf de datum van afgifte), moet je je aanmelden bij het gemeentebestuur van je verblijfplaats. Na inzage van het doorlaatbewijs schrijft de gemeente je in het vreemdelingenregister in en ontvang je een bewijs van inschrijving (elektronische verblijfskaart). Dit wordt in artikel 85, § 4 Verblijfsbesluit bepaald.

Werd je als vluchteling tot verblijf in een ander land toegelaten, dan kan je dit recht op terugkeer niet meer opeisen (artikel 87, eerste lid Verblijfsbesluit).

Hierop bestaan twee uitzonderingen:

  • Ben je als vluchteling-werknemer tot verblijf in Luxemburg, Nederland of Zwitserland werd toegelaten? Dan heb je  vanaf de dag waarop je België hebt verlaten, gedurende twee jaar, recht op terugkeer. Je wordt zonder formaliteiten terug in België toegelaten op voorwaarde dat je houder bent van een geldig Belgisch reisdocument (artikel 86 Verblijfsbesluit).
  • Heb je als vluchteling een verblijfsvergunning in Oostenrijk verkregen, dan mag je gedurende een termijn van twee jaar naar België terugkeren op vertoon van een geldig Belgisch reisdocument (artikel 87 Verblijfsbesluit).

Let op: als subsidiair beschermde geniet je niet van een dergelijk uitgebreid recht op terugkeer.

Terugkeer na verblijf in je land van herkomst

Ben je erkend als vluchteling, dan kan je in principe niet terugkeren naar je land van herkomst. Je werd immers als vluchteling erkend omdat je vervolging vreest in je herkomstland. Als je terugkeert, zou dat erop kunnen wijzen dat je geen vervolging meer vreest. Je loopt dan het risico dat je erkenning als vluchteling in België ingetrokken wordt.

Je kan je status als erkende vluchteling echter nooit automatisch verliezen als je terugkeerde naar je herkomstland. Het CGVS moet eerst een verhoor afnemen en nadien beslissen of je de status al dan niet behoudt.