Gesloten centra
Zes gesloten centra
Het repatriëringscentrum 127bis is gelegen in Steenokkerzeel vlakbij de luchthaven Brussels Airport en heeft een capaciteit van 120 plaatsen. Het is operationeel sinds 1994.
- Hier worden momenteel alleen mannen vastgehouden:
- Verzoekers om internationale bescherming die overgebracht zullen worden naar een andere EU-lidstaat (Dublin-overdracht)
- Personen in onwettig verblijf
- In 2018 werden familie-units voorzien voor gezinnen met minderjarige kinderen maar die zijn momenteel niet in gebruik.
Adres: Tervoorsesteenweg 300, 1820 Steenokkerzeel
Het transitcentrum Caricole is gelegen in Steenokkerzeel niet ver van de luchthaven Brussels Airport en heeft een capaciteit van 114 plaatsen. Het werd in 2012 geopend.
- In dit centrum verblijven voornamelijk mannen en vrouwen die aangehouden werden bij hun aankomst op de luchthaven nadat hen de toegang tot het grondgebied geweigerd werd.
- Personen die niet over een (geldig) reisdocument beschikken, personen van wie het reisdoel niet duidelijk is of die niet over toereikende bestaansmiddelen beschikken en/of die in het Schengeninformatieysteem (SIS) gesignaleerd staan. (Voor deze groep van mensen wordt ook de term 'inadmissibles' or 'INADS' gebruikt.)
- Personen die aan de grens een verzoek om internationale bescherming hebben ingediend kunnen in afwachting van de beslissing van het Commissariaat voor de Vluchtelingen en Staatlozen vastgehouden worden in het transitcentrum.
Adres: Tervuursesteenweg 302, 1820 Steenokkerzeel
Dit centrum werd in januari 1995, in de gebouwen van de voormalige vrouwengevangenis Sint-Andries, geopend. Er is plaats voor 112 mensen. Er is een aparte vleugel voor mannen (80 plaatsen) en vrouwen (32 plaatsen).
- In dit centrum worden hoofdzakelijk mensen zonder wettig verblijf vastgehouden die in het land zijn gearresteerd.
Adres: Zandstraat 150, 8200 Brugge
De gebouwen van dit centrum dateren van 1975. Sinds 1994 worden er mensen zonder wettig verblijf opgesloten. Dit centrum heeft een capaciteit van 142 personen.
- Sinds 2018 vangt dit centrum enkel mannen op.
- Mannen zonder wettig verblijf met inbegrip van afgewezen mannelijke verzoekers om internationale bescherming (zowel verzoek om internationale bescherming aan de grens als in het binnenland).
Adres: Steenweg op Wortel 1/A, 2330 Merksplas
Dit centrum is operationeel sinds maart 1999 en biedt plaats aan 119 personen.
- Momenteel vangt dit centrum enkel mannen op.
- Mannen zonder wettig verblijf met inbegrip van afgewezen mannelijke verzoekers om internationale bescherming (zowel verzoek om internationale bescherming aan de grens als in het binnenland).
Adres: Rue Visé-Voie 1, 4041 Vottem
Dit centrum werd in mei 2019 geopend in een gebouw dat vroeger een open terugkeercentrum centrum was. De maximale capaciteit bedraagt 50 plaatsen.
- In het centrum worden momenteel enkel vrouwen vastgehouden.
- Vrouwen zonder wettig verblijf.
- Verzoekers om internationale bescherming.
Adres: De Vunt, 3220 Holsbeek
Regime en werkingsmiddelen - Juridische bijstand - Klachtenrecht
De werking van de gesloten centra wordt geregeld in het koninklijk besluit van 2 augustus 2002 houdende vaststelling van het regime en de werkingsmaatregelen. Het KB bevat onder meer bepalingen over:
- het recht op sociale bijstand,
- het recht op medische bijstand (artikel 52 e.v.),
- het recht op juridische bijstand (artikel 62 e.v.),
- ontspanning: recreatieve, culturele en sportieve activiteiten,
- de mogelijkheid tot fouillering (artikel 111/1),
- het bezoekrecht: bezoek aan een vastgehouden vreemdeling (artikel 28/1-37) en bezoek aan een gesloten centrum (artikel 38-45),
- de vier soorten ordemaatregelen: verbale waarschuwing, taken, intrekking van bepaalde voordelen, opsluiting in en isolatiekamer (artikel 97-103). Tegen beslissingen genomen op grond van het KB van 2 augustus 2002 kan - via de directeur of het secretariaat van het gesloten centrum - een klacht worden ingediend bij de klachtencommissie (MB van 23 januari 2009).
Vreemdelingen in detentie hebben recht op juridische bijstand. Indien de bewoner niet over financiële middelen beschikt, wordt hem een pro-deo advocaat aangeboden.
De advocaat van een vreemdeling die wordt vastgehouden in een gesloten centrum moet minstens 48 uur voor een eventuele poging tot repatriëring worden verwittigd (tenzij de betrokken vreemdeling dit weigert).
De vreemdeling kan binnen de 24 uur per brief een klacht indienen bij de directeur van het gesloten centrum of zijn plaatsvervanger. De klacht kan worden ingediend in een van de landstalen, het Engels of de taal van het herkomstland van de vreemdeling. De centrumdirecteur of zijn vervanger beantwoordt de klacht binnen de tien werkdagen. Een kopie van de klacht en het antwoord worden bezorgd aan de directeur-generaal van de Dienst Vreemdelingenzaken of zijn plaatsvervanger en aan het permanent secretariaat van de klachtencommissie.
Kosten van verblijf, gezondheidszorgen en repatriëring
Het bedrag van de kosten van verblijf en gezondheidszorgen dat voortvloeit uit jouw opsluiting, met uitzondering van de individueel gemaakte extra kosten, wordt forfaitair vastgesteld op 180 euro per volledige dag en per persoon. De dag van binnenkomst wordt meegerekend, de dag van vertrek niet.
Het vastgestelde forfaitair bedrag wordt gekoppeld aan het basisindexcijfer van de consumptieprijzen. Voor 2024 bedraagt dit bedrag 240 euro.
De kosten van de repatriëring zijn de reële kosten die voortvloeien uit jouw begeleiding en het vervoer naar het land waarvan je de nationaliteit bezit of dat jou een verblijfstitel voor meer dan drie maanden heeft afgegeven.
Je bent zelf aansprakelijk voor het betalen van de kosten van verblijf, gezondheidszorgen en repatriëring. In geval van een geldige verbintenis tot tenlasteneming is de garant samen met jou hoofdelijk aansprakelijk voor het betalen van die kosten en dit gedurende een periode van twee jaar vanaf de dag dat je het Schengengrondgebied bent binnengekomen.
Wanneer de kosten van verblijf, gezondheidszorgen en repatriëring door de Belgische Staat gedragen werden, wordt de terugbetaling ervan ingevorderd op initiatief van de minister of zijn gemachtigde bij een ter post aangetekende brief.
Wanneer de kosten van verblijf en gezondheidszorgen door het bevoegd OCMW gedragen werden, wordt de terugbetaling ervan door dit OCMW ingevorderd bij een ter post aangetekende brief.
Indien de schuldenaar nalaat het bedrag van de teruggevorderde kosten te betalen, kan de invordering ervan aan de administratie van het Kadaster, Registratie en Domeinen overgedragen worden. De ingevorderde sommen worden aan de Schatkist gestort.
Indien je niet in het bezit bent van de vereiste binnenkomstdocumenten en wanneer onmiddellijke terugbrenging niet mogelijk is, is de openbare of private vervoerder hoofdelijk aansprakelijk met jou voor de betaling van de kosten van huisvesting, verblijf en gezondheidszorgen.
Indien de openbare of private vervoerder in gebreke blijft wat betreft zijn verplichting tot terugbrenging door geen gevolg te geven aan twee opeenvolgende aanmaningen bij een ter post aangetekend schrijven van de minister of zijn gemachtigde, kan de minister of zijn gemachtigde een terugdrijving organiseren. In dit geval is de vervoerder aansprakelijk voor de betaling van de kosten van de door de minister of zijn gemachtigde georganiseerde terugdrijving maar ook voor de betaling van de kosten van huisvesting, verblijf en gezondheidszorg. Wanneer de kosten van huisvesting, verblijf en gezondheidszorgen door de Belgische Staat gedragen werden, en de openbare of private vervoerder is voor de betaling ervan aansprakelijk, eventueel hoofdelijk met de passagier, dan wordt de terugbetaling ervan op initiatief van de minister bij ter post aangetekende brief ingevorderd.
Vanaf wanneer worden de kosten van huisvesting, verblijf en gezondheidszorgen waarvoor uitsluitend de openbare of private vervoerder aansprakelijk is, aangerekend?
- Vanaf de vijftiende kalenderdag na de dag van verzending van de tweede aanmaning bij een ter post aangetekend schrijven van de minister of zijn gemachtigde om de verplichting tot terugbrenging uit te voeren tot de dag dat de terugdrijving effectief werd uitgevoerd door de openbare of private vervoerder of door de minister of zijn gemachtigde, of
- Vanaf de dag dat de vreemdeling toegelaten wordt het Rijk binnen te komen.
Bron: artikelen 3bis en 74/4, §3 en 4 Vw; artikelen 17/5, 17/7, 17/8 en 17/9 Vb.
Meer info
Wetgeving
- Verblijfswet van 15 december 1980
- Verblijfsbesluit van 8 oktober 1981
- Opvangwet van 12 januari 2007
- Koninklijk Besluit van 2 augustus 2002 houdende vaststelling van het regime en de werkingsmiddelen gesloten centra
- Koninklijk besluit van 8 juni 2009 houdende vaststelling van het regime en de werkingsmaatregelen gesloten centra in het grensgebied
- Koninklijk besluit van 14 mei 2009 houdende vaststelling van het regime en de werkingsmaatregelen woonunits
- Koninklijk besluit van 7 oktober 2014 tot wijziging van koninklijk besluit regime en werkingsmiddelen gesloten centra van 2 augustus 2002
- Koninklijk besluit van 22 juli 2018 tot wijziging van het koninklijk besluit van 2 augustus 2002 houdende vaststelling van het regime en de werkingsmaatregelen gesloten centra
- Ministerieel besluit van 23 januari 2009 tot vaststelling van de procedure- en werkingsregels van de Commissie en het permanent secretariaat
Extern