Europese richtlijn verduidelijkt grensoverschrijdende gezondheidszorg binnen EU

Sinds 25 oktober 2013 is de Europese richtlijn grensoverschrijdende gezondheidszorg van kracht. Deze richtlijn legt het wettelijk kader vast zodat patiënten van een EU-lidstaat naar een andere lidstaat kunnen gaan voor geplande medische zorg. Nationale contactpunten moeten daar de nodige informatie voor geven. Voor sommige zorgen moet het ziekenfonds van het EU-land waar je verzekerd bent een voorafgaande toestemming geven.

Voor wie?

Deze richtlijn geldt voor alle mensen met een publieke ziekteverzekering in de 28 EU-Lidstaten: dus zowel de Unieburgers en hun familie, als ook de derdelanders die verzekerd zijn in een EU-land.

De principes voor terugbetaling van geneeskundige zorg die in een andere lidstaat werden ontvangen, zijn ook van toepassing op Noorwegen, Ijsland en Liechtenstein (de EER landen naast de EU landen). Deze principes zijn immers een codificatie van de rechtspraak van het Hof van Justitie van de Europese Unie.

Voor wat?

Deze richtlijn geldt voor geplande zorg, d.w.z. voor medische zorg die een verzekerde in een EU land op voorhand plant te gaan ontvangen in een ander EU land.

De principes van deze richtlijn zijn ook van toepassing voor wie onverwacht noodzakelijke zorg nodig heeft tijdens een tijdelijk verblijf in een ander EU land dan datgene waar hij verzekerd is.

Deze richtlijn geldt zowel voor zorg die verstrekt wordt in een openbaar gezondheidsstelsel (bv. een openbaar ziekenhuis), als voor zorg die door een privé-zorgverstrekker wordt gegeven.

Lijst van geneeskundige verstrekkingen waarvoor voorafgaande toestemming nodig is

De nieuwe regels betekenen echter niet dat bijv. een Unieburger die in zijn herkomstland verzekerd is zonder beperking voor alle geneeskundige verstrekkingen naar België kan komen en de gemaakte kosten terugbetaald kan krijgen door zijn verzekering. Wie voor geplande zorg naar België komt, moet in bepaalde gevallen een voorafgaande toestemming hebben.

Elke lidstaat stelt voor zichzelf een lijst van geneeskundige prestaties vast waarvoor een voorafgaande toestemming is vereist voor zijn verzekerden. Als je wil nagaan of iemand met een verzekering van een EU-Lidstaat een voorafgaande toestemming moet hebben, moet je dit navragen bij het Nationaal contactpunt van die lidstaat. Het is de andere Lidstaat die bepaalt wat de tarieven en vergoedingsvoorwaarden zijn als hun verzekerden voor geplande zorg naar België komen.

Sommige landen vereisen geen voorafgaande toestemming. Als hun verzekerden naar België komen voor zorg, wordt deze zorg door dat land terugbetaald volgens hun tarieven en vergoedingsvoorwaarden. Dit geldt zo voor bijvoorbeeld Zweden, Tsjechië, ...

Louter indicatief: Het RIZIV bepaalt in de omzendbrief van 30 oktober 2013 dat personen die in België verzekerd zijn en die naar het buitenland gaan een voorafgaande toestemming moeten hebben voor de volgende zorg:

  • een behandeling die een ziekenhuisopname vereist. Een ziekenhuisopname is ten minste één overnachting.
  • een ambulante verstrekking die plaatsvindt in een dienst radiotherapie, of die het gebruik vereist van:
    • een CT-scanner
    • een MRI-scanner
    • een PET-scanner
    • een cathlab (hartcatherisatie)

Deze toestemming moet de in België verzekerde vragen bij de adviserend geneesheer van zijn ziekenfonds, en ontvangen hebben voor zijn vertrek naar het buitenland.

Dit is de algemene regel die wij in België opleggen, maar de andere lidstaten zijn vrij om soepeler op te treden en een voorafgaande toestemming a posteriori af te leveren.

Nationaal contactpunt

In de context van vrije dienstverlening wordt de patiënt niet langer beschouwd als sociaal verzekerde, maar als vrije "zorgkoper" die goed ingelicht moet zijn om een juiste keuze te kunnen maken. Om patiënten te helpen bij hun keuze, organiseert elke Staat een nationaal contactpunt, dat de nodige informatie geeft. In België gaat dat via een informatieve website www.crossborderhealthcare.be

Dit contactpunt biedt alleen algemeen advies.

Voor een gepersonaliseerd advies over de zorg, moet de verzekerde zijn ziekenfonds contacteren.