Nieuws

Vanaf 1-12-2023 wijzigt de Dienst Vreemdelingenzaken (DVZ) het richtbedrag voor een verbintenis tot tenlasteneming bij kort verblijf naar 2.048,53 EUR netto per maand. Dit bedrag stemt overeen met 120% van het leefloon categorie samenwonende met gezinslast. Bepaalde vormen van inkomen waar de DVZ voorheen wel rekening mee hield zoals bijvoorbeeld de kinderbijslagen, zijn vanaf 1-12-2023 uitgesloten. Bij garantstellingen die ondertekend en gelegaliseerd zijn vóór 1-12-2023 zal de DVZ de oude richtbedragen en het oude beleid qua herkomst van de inkomsten nog toepassen. Het is onduidelijk waarom het beleid qua richtbedragen en herkomst van de inkomsten gewijzigd is. Het wettelijk kader is hetzelfde gebleven.

Een kind geboren in België dat op gelijk welk ogenblik voor de leeftijd van achttien jaar of voor de ontvoogding voor die leeftijd, geen andere nationaliteit bezit, is Belg op basis van artikel 10 van het Wetboek van de Belgische Nationaliteit (WBN). Alleen de ambtenaren van de burgerlijke stand (ABS) van de gemeente van geboorteplaats van het kind en eventueel de rechtbanken zijn bevoegd voor de toepassing van dit artikel. In de praktijk stellen we vast dat de Dienst Vreemdelingenzaken (DVZ) adviezen en instructies geeft aan de ABS, bijvoorbeeld om de registratie van de Belgische nationaliteit ongedaan te maken bij kinderen van Palestijnse origine die geboren zijn in België. Nochtans kent het WBN hierover op geen enkele manier een bevoegdheid toe aan de DVZ. Deze adviezen en instructies zijn dan ook onwettig.

Sinds 1-11-2023 zijn onderdanen van Saint Lucia vrijgesteld van visumplicht voor een kort verblijf in de Schengenzone. Op die dag is de overeenkomst tussen de Europese Unie en Saint Lucia inzake de vrijstelling van de visumplicht voor kort verblijf in werking getreden.

Oproepnummer 02-2050055 van de juridische helpdesk van Agentschap Integratie en Inburgering blijft hetzelfde, maar onze keuzetoetsen zijn gewijzigd: toets 1 is voor vragen over vreemdelingenrecht (elke werkdag van 9.00 tot 12.30 uur), toets 2 is voor vragen over internationaal familierecht (dinsdag en vrijdag van 9.00 tot 12.30 uur).

Vluchtelingenwerk Vlaanderen geeft nu juridisch advies over asielprocedure en asielopvang op hun eigen Infolijn 02-2254411, op keuzetoets 1 (dinsdag en vrijdag van 9.00 tot 12.30 uur).

In een vonnis van 23-10-2023 veroordeelt de Rechtbank van Eerste Aanleg van Brussel de Dienst Vreemdelingenzaken (DVZ). De DVZ moet een volledig organigram met contactgegevens van haar ambtenaren ter beschikking stellen aan de Orde van Vlaamse Balies.

Op 1-11-2023 is het leefloon geïndexeerd. Op 1-1-2023 en 1-7-2023 waren er ook indexeringen van de leefloonbedragen. De POD MI kondigde op 1-10-2023 een indexering aan maar deze werd uiteindelijk niet doorgevoerd. Soms is het voor gezinshereniging een voorwaarde dat men ‘stabiele en toereikende bestaansmiddelen’ heeft. Een inkomen van 120% van het leefloon voor persoon met gezin ten laste volstaat hiervoor. Vanaf 1-11-2023 is dat 2.048,53 euro.

De derdelands echtgenoot van een Oekraïense die niet ontheemd is, kan ook geen afgeleide tijdelijke beschermingsstatus op die grond krijgen. De man had ook geen internationale bescherming of gelijkwaardige nationale bescherming, noch een geldige permanente verblijfsvergunning naar Oekraïens recht, en valt niet onder de categorieën van het Uitvoeringsbesluit (EU) 2022/382. De Raad voor Vreemdelingenbetwistingen (RvV) verwerpt op 28-7-2023 het beroep tegen een weigeringsbeslissing van de Dienst Vreemdelingenzaken.

De Raad voor Vreemdelingenbetwistingen (RvV) vernietigt in een arrest van 7-4-2022 de weigering van een verblijfsaanvraag artikel 10 §1, 2° Verblijfswet. Dat artikel voorziet een verblijfsrecht voor vreemdelingen die de Belgische nationaliteit verloren, maar kunnen ‘herkrijgen’. Volgens Dienst Vreemdelingenzaken (DVZ) is niet aan de voorwaarden voor herkrijging uit artikel 24 Wetboek Belgische nationaliteit (WBN) voldaan. De RvV verduidelijkt dat de DVZ alleen de voorwaarden die de Verblijfswet oplegt mag controleren. Dit impliceert dat het niet aan DVZ is om de voorwaarden van het WBN te onderzoeken.

Op 9-6-2024 zijn er verkiezingen voor het Europees Parlement, de Belgische federale Kamer van Volksvertegenwoordigers en de Belgische regionale gewest- en gemeenschapsparlementen. Unieburgers kunnen niet stemmen voor de Belgische parlementen. Zij kunnen wel stemmen voor het Europese Parlement, nl. voor kandidaten op de Belgische lijsten. In dit artikel beschrijven we de voorwaarden waaronder dat kan, mits ze zich inschrijven ten laatste op 31-3-2024. Op 13-10-2024 zijn er gemeenteraads- en provincieraadsverkiezingen. Voor de gemeenteraadsverkiezing kunnen bepaalde Europese én niet-Europese burgers zich ook inschrijven (ten laatste op 31-7-2024) om mee te stemmen.

Op 29 juni 2023 veroordeelt de Rechtbank van eerste aanleg van Brussel (Franstalig) de Belgische staat en Fedasil ten gronde voor fouten in het kader van de asiel- en opvangcrisis. Eerder, in een beschikking van 19 januari 2022, veroordeelde dezelfde rechtbank de Belgische staat en Fedasil al in kort geding. De rechtbank stelt dat het recht op asiel en het recht op opvang sinds die beschikking verder geschonden werd. Daarnaast brengen de Belgische staat en Fedasil de fundamenten van de rechtsstaat in gevaar door rechterlijke uitspraken niet te respecteren. Zo begaat België een fout in de zin van artikel 1382 van het Burgerlijk Wetboek.

Verzoekers om internationale bescherming (VIB) krijgen een eerste attest van immatriculatie (AI) dat 4 maanden geldig is vanaf hun verzoek om internationale bescherming. Dit volgt uit artikel 74 en 75 van het Verblijfsbesluit. Tot nu werden deze AI's telkens met 4 maanden verlengd. Sinds 14-7-2023 verlengen gemeenten deze AI’s telkens met 8 maanden tenzij de Dienst Vreemdelingenzaken (DVZ) een andere instructie geeft. Dit volgt uit een (niet-publiek) bericht van de DVZ aan de gemeenten. Het is onduidelijk of voor deze praktijk wel een wettelijke basis is.

Dienst Vreemdelingenzaken moet rekening houden met inkomsten uit studentenarbeid wanneer hij de bestaansmiddelen voor een zoekjaar als afgestudeerd student individueel beoordeelt. Dat stelt de Raad voor Vreemdelingenbetwistingen op 27-9-2022.

De Raad van State schorst op 13-9-2023 in arrest 257.300 de beslissing van de staatssecretaris om alleenstaande mannelijke asielzoekers tijdelijk niet meer op te vangen.

In tegenstelling tot eerder bericht gaat de geplande stijging van de leeflonen op 1 oktober niet door. De POD MI heeft de omzendbrief van 15 september 2023 inzake de aanpassing van de bedragen die tot de federale wetgeving met betrekking tot het maatschappelijk welzijn behoren, op 1 oktober 2023 offline gehaald. De bedragen vanaf 1 juli 2023 blijven dus van toepassing. Onze websitepagina's zijn hieraan aangepast.

Op 7-7-2023 trad een nieuwe omzendbrief over het referentieadres voor daklozen in werking. Daarin wordt de bevoegdheidsafbakening tussen het OCMW en de gemeente toegelicht naast enkele vereenvoudigde administratieve formaliteiten. Zo verhindert een inschrijving in de bevolkingsregisters die niet langer overeenstemt met de werkelijkheid het OCMW niet langer om een referentieadres toe te kennen. De omzendbrief voorziet ook in een aantal nieuwe attesten om de samenwerking tussen OCMW en gemeente vlot te doen verlopen.

Vanaf 1-9-2023 moeten inburgeraars in Vlaanderen betalen voor een opleiding Nederlands als tweede taal (NT2) en de nieuwe NT2-test, en voor de lessen maatschappelijke oriëntatie (MO) en de MO-test. De regelgevingen inzake volwassenenonderwijs en inzake inburgering voorzien bepaalde vrijstellingen, verminderingen en terugbetalingen voor rechthebbende inburgeraars met een sociaal-economisch kwetsbaar profiel, maar sloten verplichte inburgeraars daarvan uit. Een aantal organisaties, waaronder NT2-scholen, vocht dat aan. Het Grondwettelijk Hof (GwH) arrest nr. 115 van 20-7-2023 stelde een onevenredig verschil in behandeling en een schending van de Grondwet vast, en vernietigt de relevante bepalingen in het decreet volwassenenonderwijs. Dat heeft tot gevolg dat de sociale correcties die voorzien zijn voor sommige rechthebbende inburgeraars ook gelden voor dezelfde verplichte inburgeraars. Zowel rechthebbende als verplichte inburgeraars in Vlaanderen moeten dus vanaf 1-9-2023 betalen behalve als zij een sociale vrijstelling, vermindering of terugbetaling kunnen inroepen. Het GwH-arrest geldt voor de NT2-lessen en -test en wordt analoog toegepast voor de MO-lessen en -test.

De Raad voor Vreemdelingenbetwistingen (RvV) vernietigde op 9-6-2023 in arrest 290.058 een beslissing van het Commissariaat-generaal voor de vluchtelingen en de staatlozen (CGVS) omdat niet duidelijk is of het gebruik van Microsoft (MS) Teams voor het videoverhoor conform is aan de Algemene Verordening Gegevensbescherming 2016/679 (AVG). Hierdoor is de vertrouwelijkheid zoals voorgeschreven in het koninklijk besluit van 11 juli 2003 niet voldoende gewaarborgd. In een later arrest 291.490 van 4-7-2023 oordeelt de RvV dat de aanvullende maatregelen bij het videoverhoor het vertrouwelijk karakter van het persoonlijk onderhoud wel kunnen waarborgen. De rechtspraak lijkt verdeeld.

Op 18 juli 2023 veroordeelde het Europees Hof voor de Rechten van de Mens (EHRM) de Belgische Staat ten gronde in de zaak Camara. De Belgische autoriteiten verzuimen systematisch om definitieve rechterlijke beslissingen over de opvang van verzoekers om internationale bescherming (VIB) uit te voeren. Door de rechtelijke beslissing onredelijk laat uit te voeren, schendt België het recht op een daadwerkelijk rechtsmiddel uit artikel 6 EVRM.

In een arrest van 28 februari 2023 oordeelt de Raad voor Vreemdelingenbetwistingen dat het risico op een schending van artikel 3 van het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens (EVRM) in het kader van een verwijderingsmaatregel niet afdoend werd onderzocht. Een voorafgaande weigeringsbeslissing van het Commissariaat-generaal voor de vluchtelingen en de staatlozen met een niet-bindend advies dat “er geen enkele elementen voorhanden zijn die wijzen op het feit dat een verwijderingsmaatregel strijdig zou zijn met artikel 48/3 en 48/4 Vw” volstaat niet. De UNRWA is door ernstige operationele moeilijkheden niet in staat zijn reguliere maar ook levensreddende diensten te garanderen. De RvV vernietigt het bevel om het grondgebied te verlaten.

De Raad voor Vreemdelingenbetwistingen oordeelt in een uitspraak van 30-1-2023 dat de situatie in Rusland betreffende de gedeeltelijke mobilisatie in Tsjetsjenië volatiel en onzeker is. Mogelijk zal het conflict in Oekraïne zich nog uitbreiden en komt er een algemene mobilisatie en een verhoging van de dienstplichtleeftijd. De RvV heeft onvoldoende informatie om te oordelen over de vrees voor vervolging. De RvV vernietigt de weigering van het Commissariaat-generaal voor de vluchtelingen en staatlozen.

Derdelanders die in België gezinshereniging aanvragen en een attest van immatriculatie (AI) krijgen, kunnen volgens Dienst Vreemdelingenzaken niet reizen en terug binnenkomen op basis van dat AI. Een AI is geen visumvervangend document, en personen met een AI en een inschrijving in het vreemdelingenregister moeten voor een nieuwe binnenkomst in België blijven voldoen aan de 90/180-regel van kort verblijf. Dit geldt ook voor derdelanders die voor een kort verblijf vrijgesteld zijn van de visumplicht. Dit lijkt echter betwistbaar voor familieleden van Unieburgers met recht op vrij verkeer.

Het Koninklijk Besluit van 7-4-2023 is op 10-7-2023 in het Belgisch Staatsblad gepubliceerd. Het legt opnieuw een lijst van ‘veilige herkomstlanden’ vast: asielzoekers uit deze landen hebben een zwaardere bewijslast en hun procedure kan versneld worden. Op Georgië na, blijft de lijst dezelfde als die van de vorige jaren. Het gaat om de volgende landen: Albanië, Bosnië-Herzegovina, Noord-Macedonië, India, Kosovo, Montenegro en Servië. Georgië is van de lijst verwijderd na advies van het Commissariaat-generaal voor de vluchtelingen en de staatlozen (CGVS).

De Raad voor Vreemdelingenbetwistingen vernietigt in arrest van 11-3-2022 een weigering van de vluchtelingen- en subsidiaire beschermingsstatus aan een homoseksuele, Libanese onderdaan. Er zijn onvoldoende elementen om te concluderen dat het traditioneel-conservatisme van de schoonfamilie van de verzoeker geen gevolgen heeft voor hem bij een terugkeer naar Libanon.