Nieuws

Vanaf 1-10-2023 gelden hogere leefloonbedragen ten gevolge van het wettelijk mechanisme voor de welvaartsaanpassing. Ook 1-1-2023 en 1-7-2023 waren er al indexeringen van de leefloonbedragen. Soms is het voor gezinshereniging een voorwaarde dat men ‘stabiele en toereikende bestaansmiddelen’ heeft. Een inkomen van 120% van het leefloon voor persoon met gezin ten laste volstaat hiervoor. Vanaf 1 juli 2023 is dat 2.048,53 euro.

Derdelanders die in België gezinshereniging aanvragen en een attest van immatriculatie (AI) krijgen, kunnen volgens Dienst Vreemdelingenzaken niet reizen en terug binnenkomen op basis van dat AI. Een AI is geen visumvervangend document, en personen met een AI en een inschrijving in het vreemdelingenregister moeten voor een nieuwe binnenkomst in België blijven voldoen aan de 90/180-regel van kort verblijf. Dit geldt ook voor derdelanders die voor een kort verblijf vrijgesteld zijn van de visumplicht. Dit lijkt echter betwistbaar voor familieleden van Unieburgers met recht op vrij verkeer.

Voortaan is onze telefonische helpdesk alleen open in de voormiddag, en niet meer op woensdagnamiddag. We versterken de lijnen in de voormiddag.

Dienst Vreemdelingenzaken (DVZ) vraagt in een instructie van mei 2023 aan de gemeenten om in geen enkel geval nog ambtshalve verblijfskaarten F af te geven wanneer DVZ geen beslissing neemt binnen zes maanden na de aanvraag gezinshereniging van een derdelands familielid van een Belg of Unieburger (artikel 40ter, 40bis of 47/1 Verblijfswet). DVZ baseert zich op Hof van Justitie arrest Diallo van 27-6-2018 en op een Raad van State arrest van 15-12-2022. In de plaats van ambtshalve afgifte van F kaarten vraagt DVZ om het attest van immatriculatie (AI) van het familielid met één maand te verlengen. Hiervoor bestaat echter geen wettelijke basis.

Op 1-7-2023, 1-1-2023, 1-12-2022, 1-11-2022, ... waren er indexeringen van de leefloonbedragen. Soms is het voor gezinshereniging een voorwaarde dat men ‘stabiele en toereikende bestaansmiddelen’ heeft. Een inkomen van 120% van het leefloon voor persoon met gezin ten laste volstaat hiervoor. Vanaf 1 juli 2023 is dat 2.008,38 euro.

Wanneer Dienst Vreemdelingenzaken (DVZ) een visum C (kort verblijf) met vermelding BNL 1 en BNL 11 aflevert aan een familielid van een Unieburger kan hij achteraf de gezinshereniging in België niet meer weigeren. DVZ beoordeelde dan immers al de bewijsstukken voor gezinshereniging inhoudelijk en erkende ook het verblijfsrecht. Dat het familielid nadien in België nog de administratieve formaliteit moet vervullen om een verblijfskaart F aan te vragen doet daar geen afbreuk aan. Dat zegt de Raad voor Vreemdelingenzaken (RvV) in een arrest van 30-6-2022.

De Dienst Vreemdelingenzaken kan een gezinsherenigingsaanvraag van een familielid van een Unieburger alleen weigeren wegens redenen van openbare orde als dit familielid een werkelijke, actuele en voldoende ernstige bedreiging vormt voor een fundamenteel belang van de samenleving. Een eerder opgelegd inreisverbod op basis van de Terugkeerrichtlijn volstaat niet als weigeringsgrond of bewijs van zulke bedreiging. Dit stelt de Raad voor Vreemdelingenbetwistingen in een arrest van 16-2-2023.

In een beschikking van 27-4-2023 erkent de familierechtbank van Kortrijk een Afghaans huwelijk ondanks een ontbrekende legalisatiestempel. Legalisatie was niet mogelijk wegens overmacht. In dezelfde beschikking spreekt de rechtbank bovendien een vervangend vonnis uit dat geldt als huwelijksakte.

Als de Dienst Vreemdelingenzaken alleen de inhoud betwist van een buitenlandse geboorteakte maar geen twijfels heeft over de authenticiteit van de akte, is er geen sprake van wetsontduiking in de zin van artikel 18 van het Wetboek Internationaal Privaatrecht (WIPR). De Raad voor Vreemdelingenbetwistingen (RvV) wijst hierop in een arrest van 9-5-2023.

In een arrest van 20-10-2022 verduidelijkt de Raad van State (RvS) dat de Dienst Vreemdelingenzaken (DVZ) bij gezinshereniging met een Belg rekening kan houden met inkomsten die de Belg op regelmatige en stabiele wijze ontvangt van een familielid, bv. via een domiciliëringsopdracht. Volgens de RvS gaat het dan kennelijk om ‘eigen’ bestaansmiddelen van de Belg ook al zijn ze ontvangen van een familielid. Uit recente rechtspraak van het Hof van Justitie (HvJ) over langdurig ingezeten derdelanders volgt dat lidstaten inkomsten die door een derde ter beschikking gesteld worden, in principe in aanmerking kunnen nemen, óók zonder geldstortingen.

Hof van Justitie oordeelt in het arrest Afrin van 18-04-2023 dat de Belgische wet en praktijk niet altijd mag eisen dat een gezinslid van een derdelander zich persoonlijk aanbiedt bij de bevoegde diplomatieke of consulaire post in het buitenland om gezinshereniging aan te vragen. Richtlijn 2003/86/EG (Gezinsherenigingsrichtlijn) vereist alternatieven in situaties waarin het onmogelijk of bijzonder moeilijk is voor het gezinslid om zich te verplaatsen naar de bevoegde post. Dit geldt in het bijzonder, maar niet uitsluitend, voor familie van een erkend vluchteling. Lidstaten mogen wel vragen dat het gezinslid persoonlijk verschijnt in een latere fase van de aanvraagprocedure, op voorwaarde dat ze de persoonlijke verschijning van het gezinslid faciliteren. Ook moeten lidstaten het aantal persoonlijke verschijningen beperken tot het strikt noodzakelijke. Indien mogelijk moet het gezinslid zich alleen persoonlijk aanbieden wanneer het visum wordt afgeven.

De wet van 8 februari 2023 voert de wettelijke samenwoning (WS) in als huwelijksbeletsel in artikel 147 Burgerlijk Wetboek (BW). Sinds 11 maart 2023 kan je geen huwelijk meer aangaan als je nog wettelijk samenwoont met een derde persoon. Deze wetwijziging roept een aantal vragen op. Geldt dit beletsel ook voor Belgen die eerder in het buitenlandse een relatie van samenleven aanging? Of voor niet-Belgen?

Een minderjarige die de Belgische nationaliteit heeft omdat een van zijn ouders Belg is, verliest de Belgische nationaliteit wanneer de afstammingsband met die ouder niet langer vaststaat. Dit bepaalt artikel 8, §4 van het Wetboek van de Belgische nationaliteit. De Belgische nationaliteit wordt wel behouden als het kind ondertussen achttien jaar is of ontvoogd voor die leeftijd. Het Grondwettelijk Hof vindt het in strijd met het beginsel van gelijkheid en niet-discriminatie dat er geen beroepsmogelijkheid voorzien is tegen het verlies van de Belgische nationaliteit als minderjarige, voor het geval dat de concrete gevolgen van dat verlies buitensporig zijn.

De huwelijkspartner van een Oekraïense onderdaan krijgt tijdelijke bescherming, voor zover beiden vóór 24-2-2022 in Oekraïne verbleven en de huwelijkspartner sinds deze datum ontheemd is geraakt als gevolg van de Russische inval (art. 2 Uitvoeringsbesluit 2022/382). Het is hiervoor niet nodig dat de Oekraïner ook in België is. Bovendien volstaat het om de huwelijksband aan te tonen. Bijkomende bewijzen van de relatie zijn niet vereist. Dit bevestigt de Raad voor Vreemdelingenbetwistingen (RvV) in een arrest van 24-3-2023.

Visumaanvragen of -afspraken die vóór 1-5-2023 zijn ingediend door slachtoffers van de aardbeving op 6-2-2023 in het noordwesten van Syrië en het zuidoosten van Turkije, kregen of krijgen een prioritaire behandeling. De aardbeving heeft aan tienduizenden mensen het leven gekost, miljoenen mensen dakloos gemaakt en volledige steden verwoest. Verschillende slachtoffers hebben gezins- en familieleden in België met wie zij reeds een procedure gezinshereniging hadden opgestart. Anderen hebben familieleden in België die hen tijdelijk willen opvangen. In dit artikel vind je een actueel overzicht van de informatie hierover die wij ter beschikking hebben.

Dienst Vreemdelingenzaken mag de inhoud van Afghaanse e-taskara’s en paspoorten niet zomaar in twijfel trekken om een aanvraag gezinshereniging te weigeren, ook niet als de geboortedatum in deze documenten niet overeenkomt met de geboortedatum vermeld in een vroeger voorgelegde papieren taskara. Dat zegt de Raad voor Vreemdelingenbetwistingen in een arrest van 3 mei 2022.

EU-lidstaten moeten bij een aanvraag gezinshereniging na internationale bescherming de minderjarigheid van een kind beoordelen op het tijdstip dat het kind of de ouder erkend wordt als vluchteling. Ook als het kind meerderjarig wordt tijdens of na de asielprocedure blijft het recht op gezinshereniging bestaan. De aanvraag gezinshereniging moet wel binnen een redelijke termijn ingediend worden. Een werkelijk gezinsleven tussen ouder en kind vereist geen samenwoonst: bezoeken en regelmatige contacten kunnen volstaan. Dat volgt uit twee arresten van het Hof van Justitie van 1 augustus 2022 over gezinshereniging met een erkend vluchteling. In België gelden dezelfde regels voor gezinshereniging met subsidiair beschermden.

Het begrip “ander familielid dat in het herkomstland inwoont bij de Unieburger” slaat op personen die met de Unieburger een afhankelijkheidsrelatie hebben gebaseerd op een nauwe, duurzame en persoonlijke band. De band moet ontstaan zijn in hetzelfde huishouden in het kader van een gemeenschappelijk huiselijk leven dat verder gaat dan tijdelijk samenwonen om louter praktische redenen. Het is daarbij niet vereist dat de Unieburger aan het ‘hoofd van de huishouding’ staat. Ook mogen lidstaten niet eisen dat de band zodanig is dat de Unieburger zijn vrijheid van verkeer niet zou uitoefenen, als het ander familielid hem niet zou kunnen begeleiden of vervoegen in het gastland. Tot slot is ook de duurtijd van het samenleven belangrijk. Daarbij moet men rekening houden met een eventuele periode van samenleven vooraleer het statuut van Unieburger bekomen werd. Dat alles zegt het Hof van Justitie (HvJ) in een arrest van 15 september 2022.

Actuele informatie over retributies vind je op de webpagina

Op 1 november en 1 december 2022 en op 1 januari en 1 juli 2023 waren er indexeringen van de leefloonbedragen ten gevolge van het wettelijk mechanisme voor de welvaartsaanpassing. Soms is het voor gezinshereniging een voorwaarde dat men ‘stabiele en toereikende bestaansmiddelen’ heeft. Een inkomen van 120% van het leefloon voor persoon met gezin ten laste volstaat hiervoor. Vanaf 1 januari 2023 is dat 1.969,00 euro, vanaf 1 juli 2023 is dat 2.008,38 euro.

Volgens een RvV-arrest van 31-5-2022 staat het beperkt omgangsrecht bij pleegzorg de vereiste gezinscel voor gezinshereniging tussen ouder en kind niet in de weg. DVZ schendt de materiële motiveringsplicht en artikel 8 EVRM wanneer hij met een bijlage 21 het verblijfsrecht op basis van gezinshereniging met een Belgisch minderjarig kind beëindigt zonder voldoende rekening te houden met het hoger belang van het kind.

RvV arrest nr. 270.601 van 29-3-2022 vernietigt de weigering van gezinshereniging van een Afghaanse moeder met haar minderjarig kind dat in België erkend vluchteling is en hier vergezeld is door zijn vader. Die weigering hield onvoldoende rekening met het hoger belang van haar bijzonder kwetsbare, minderjarige zoon met een beperking. Dit schendt de formele motiveringsplicht en artikel 12bis, §7 van de Verblijfswet.

De Brussel IIter Verordening is een herziening van de Brussel IIbis Verordening, de hoeksteen van de gerechtelijke samenwerking in familiezaken in de EU (behalve Denemarken). De Verordening stelt uniforme regels vast over de erkenning en tenuitvoerlegging van beslissingen tot echtscheiding, scheiding van tafel en bed en nietigverklaring van het huwelijk, en over geschillen over ouderlijke verantwoordelijkheid in grensoverschrijdende situaties. Bij Wet van 20 juli 2022 werd ons nationale recht aangepast om uitvoering te geven aan deze Verordening.

Volgens RvV-arrest nr. 261.727 van 6-10-2021 schendt DVZ het vertrouwensbeginsel niet wanneer hij eerst de verblijfskaart van de echtgenote van een derdelander verlengt, ondanks het overlijden van de referentiepersoon, en een jaar later het verblijf toch intrekt omdat er geen werkelijk gezinsleven meer is ten gevolge van dit overlijden. De chronologie en de feiten van de zaak roepen toch enkele vragen op.