Nieuws

Een kind geboren in België dat op gelijk welk ogenblik voor de leeftijd van achttien jaar of voor de ontvoogding voor die leeftijd, geen andere nationaliteit bezit, is Belg op basis van artikel 10 van het Wetboek van de Belgische Nationaliteit (WBN). Alleen de ambtenaren van de burgerlijke stand (ABS) van de gemeente van geboorteplaats van het kind en eventueel de rechtbanken zijn bevoegd voor de toepassing van dit artikel. In de praktijk stellen we vast dat de Dienst Vreemdelingenzaken (DVZ) adviezen en instructies geeft aan de ABS, bijvoorbeeld om de registratie van de Belgische nationaliteit ongedaan te maken bij kinderen van Palestijnse origine die geboren zijn in België. Nochtans kent het WBN hierover op geen enkele manier een bevoegdheid toe aan de DVZ. Deze adviezen en instructies zijn dan ook onwettig.

Deze survey maakt onderdeel uit van een masterproef aan de Universiteit Gent, uitgevoerd onder supervisie van professor Ellen Desmet en meester Wout Van Doren.

Voortaan is onze telefonische helpdesk alleen open in de voormiddag, en niet meer op woensdagnamiddag. We versterken de lijnen in de voormiddag.

Om Belg te worden moet je in de meeste gevallen een bewijs van talenkennis voorleggen. Het Wetboek van de Belgische nationaliteit (WBN) vereist een bewijs van talenkennis van niveau A2 van het Europees Referentiekader voor Talen (ERK), en dat houdt zowel een mondeling als een schriftelijk luik in. Voor analfabeten bestaat geen uitzondering op deze voorwaarde. Ook zij moeten bewijzen dat ze ook schriftelijk het niveau A2 hebben. Dit is in strijd met de artikels 10 en 11 van de Grondwet (Gw) zo stelt het Grondwettelijk Hof. Die artikels waarborgen het gelijkheidsbeginsel. Dat beginsel houdt in dat categorieën van personen die zich in verschillende situaties bevinden ten aanzien van een maatregel, in dit geval al dan niet analfabeet zijn, niet op gelijke wijze behandeld mogen worden. Dat wil zeggen dat er voor analfabete vreemdelingen een uitzondering moet bestaan op de voorwaarde om ook schriftelijk het niveau A2 te bewijzen.

Een minderjarige die de Belgische nationaliteit heeft omdat een van zijn ouders Belg is, verliest de Belgische nationaliteit wanneer de afstammingsband met die ouder niet langer vaststaat. Dit bepaalt artikel 8, §4 van het Wetboek van de Belgische nationaliteit. De Belgische nationaliteit wordt wel behouden als het kind ondertussen achttien jaar is of ontvoogd voor die leeftijd. Het Grondwettelijk Hof vindt het in strijd met het beginsel van gelijkheid en niet-discriminatie dat er geen beroepsmogelijkheid voorzien is tegen het verlies van de Belgische nationaliteit als minderjarige, voor het geval dat de concrete gevolgen van dat verlies buitensporig zijn.

Op 31-12-2022 traden een aantal wijzigingen aan het Wetboek van de Belgische nationaliteit (WBN) in werking. Vooral artikel 10 WBN wordt inhoudelijk en vormelijk gewijzigd. Zo staat het nu wettelijk vast dat er geen erkenning als staatloze nodig is om de Belgische nationaliteit toe te kennen aan een kind dat in België geboren wordt zonder nationaliteit. Daarnaast wordt een Centrale Autoriteit inzake nationaliteit opgericht binnen de FOD Justitie. Die kan niet-bindende adviezen geven bij twijfel over nationaliteitsverwerving. Maar voor artikel 10 WBN wordt die adviesbevoegdheid bij de parketten gelegd en niet bij de Centrale Autoriteit.

Het hof van beroep van Bergen onderzoekt in dit arrest van 18-7-2022 nogmaals de vraag die al tot zoveel controverse leidde: zijn Palestijnen staatloos? Het hof concludeert, zoals het Hof van Cassatie op 19-11-2021, dat Palestina een staat is volgens de criteria van de Conventie van Montevideo. Maar het hof van beroep van Bergen stelt wel dat twee categorieën Palestijnen staatloos zijn: deze geregistreerd bij UNRWA die niet in UNRWA-gebied verblijven en deze niet-geregistreerd bij UNRWA die niet in UNRWA-gebied én ook niet in Palestijns bezet gebied verblijven.

Hof van Cassatie arrest C.20.0448.F van 17-6-2022 oordeelt dat de lijst van gewichtige feiten eigen aan de persoon, zoals opgesomd in het Wetboek van de Belgische nationaliteit en het KB van 14/01/2013, limitatief is. Deze beslissing van het Hof maakt een einde aan de situaties waarbij bijvoorbeeld verkeersboetes aanleiding gaven tot weigeringen.

Het gewijzigde decreet betreffende het Vlaamse integratie- en inburgeringsbeleid van 7 juni 2013 (Inburgeringsdecreet) heeft een nieuw document in het leven geroepen: de verklaring van geleverde inspanningen tot het behalen van een inburgeringsattest. Het Agentschap Integratie en Inburgering geeft deze verklaring aan de inburgeraars die door beperkte leercapaciteiten de doelen van maatschappelijke oriëntatie (MO) of Nederlands (NT2) niet kunnen behalen, maar wel hun inburgeringsplicht voldaan hebben. Het Openbaar Ministerie bevestigt dat deze verklaring zal gelden als bewijs van maatschappelijke integratie voor een nationaliteitsverklaring, maar niet als bewijs van talenkennis.

In sommige gevallen kan je bij een nationaliteitsverklaring de maatschappelijke integratie of talenkennis bewijzen met vijf jaar onafgebroken tewerkstelling. In een arrest van 9 juni 2022 verduidelijkt het Grondwettelijk Hof (GwH) dat ouderschapsverlof een tewerkstelling niet onderbreekt. Het ouderschapsverlof als een onderbreking beschouwen zou volgens het Hof strijdig zijn met het recht op eerbiediging van het privé- en gezinsleven.

Onder bepaalde voorwaarden kan een kind dat in België geboren wordt en voor wie de ouders voor de twaalfde verjaardag een verklaring afleggen, Belg worden. Ook een ouder in onwettig verblijf kan toestemmen om de Belgische nationaliteit aan het kind te geven. De toestemming kan blijken uit de tussenkomst van de ouder in de procedure voor de rechtbank. Zo oordeelde de rechtbank van eerste aanleg in Luik in een vonnis van 18 juni 2021.

Geactualiseerd: ontdek jaarverslag 2022 en 2021 van Agentschap Integratie en Inburgering, met dienst vreemdelingenrecht en internationaal familierecht

De M kaart en de M kaart met vermelding duurzaam verblijf, worden allebei opgenomen in artikel 3 en 4 van het KB van 14 januari 2013. Zij worden bijgevolg aanvaard als bewijs van een wettelijk verblijf voorafgaand en op het moment van de nationaliteitsaanvraag, in de zin van artikel 7bis WBN. Ook de bijlage 56 wordt opgenomen in artikel 4 van het KB van 14 januari 2013, en wordt dus aanvaard als bewijs van wettelijk verblijf voorafgaand aan de nationaliteitsaanvraag.

In het vonnis nr. 20/1603/A van 03-06-2021 beslist de familierechtbank van Leuven dat een kind dat ten onrechte door de gemeente als Belg werd ingeschreven toch Belg blijft, wanneer na meer dan vier jaar wordt vastgesteld dat er geen toekenning van de Belgische nationaliteit had mogen plaatsvinden. De rechter oordeelt dat het hoger belang van het kind primeert.

In arrest nr. 77/2021 van 27-05-2021 beslist het GwH dat het AI dat afgegeven wordt aan het familielid van een Belg tijdens de aanvraagprocedure gezinshereniging, toch als wettig verblijf beschouwd moet worden, als het afgeleverd wordt tussen twee verschillende verblijfsstatuten.

Hof van Cassatie arrest nr. C.20.0428.N van 26-02-2021 vernietigt een arrest van het hof van beroep van Gent dat stelt dat de verzoekers Palestijnse onderdanen zijn. Het hof van beroep legde geen nationaliteitswetgeving voor om te staven waarop het zich baseerde, waardoor het HvC de wettigheid van de beslissing niet kan beoordelen. 

De Wet van 31 juli 2020 houdende diverse dringende bepalingen inzake justitie bevat een heel aantal bepalingen om de informatisering van de burgerlijke stand verder te optimaliseren. Op 24 augustus 2020 werd ook de omzendbrief geactualiseerd. Sommige wijzigingen hebben gevolgen voor de opname van persoonsgegevens op basis van buitenlandse documenten.

Bij KB van 6 mei 2020 wordt het KB van 14 januari 2013 ter uitvoering van het Wetboek van de Belgische nationaliteit (WBN) in overeenstemming gebracht met de wijzigingen die de wet van 18 juni 2018 aan het WBN aanbracht op verschillende vlakken, onder meer wat betreft het bewijs van taalkennis, wettelijk verblijf voorafgaand aan de aanvraag, en documenten vereist voor sommige aanvragen.

Het KB van 6 mei 2020 somt de documenten op die voorgelegd moeten worden wanneer de buitenlandse ouders van een kind dat in België geboren is, voor hun kind de Belgische nationaliteit willen aanvragen na minstens 10 jaar verblijf, op grond van artikel 11bis van het Wetboek Belgische Nationaliteit (WBN).

Een nationaliteitsverklaring kan geweigerd worden vanwege een gewichtig feit eigen aan de persoon. Een Hof van Cassatie arrest van 24-10-2019 bevestigt dat het gebruik van een valse identiteit ook een dergelijk gewichtig feit kan zijn. Dat moet echter individueel beoordeeld worden.

Ouderschapsverlof geldt niet als bewijs van economische participatie om Belg te worden. Maar rechtbank Brussel 24-02-2020 besliste dat het wel meetelt als werk voor het bewijs van maatschappelijke integratie om Belg te worden.

De rechtbank van Brugge op 2-03-2020 laat dit gelden als bewijs van maatschappelijke integratie of talenkennis, om Belg te worden.

Het feit dat de geboortedatum van een erkend vluchteling niet kan worden gepreciseerd, betekent niet dat zijn identiteit die erkend is door CGVS ongeloofwaardig is. Het verhindert dus niet om de Belgische nationaliteit te krijgen. Dat besluit de rechtbank van Kortrijk op 6-2-2020.

Sinds 31-01-2020 is het VK geen EU-lid meer, maar tot eind 2020 verandert er voorlopig niets op vlak van verblijfsrecht en andere rechten voor Britten in België en vice versa.

Een arrest van Hof van Beroep Brussel op 24-10-2019 geeft 6 maanden extra tijd om de Belgische nationaliteit te vragen voor een kind geboren in het buitenland uit een Belgische ouder die ook in het buitenland geboren werd.