Het Hof van Beroep van Brussel schept in arrest nr. COR/798/2021 van 26 mei 2021 duidelijkheid over het misdrijf mensensmokkel, omschreven in artikel 77bis Vw. Het Hof van Beroep oordeelt dat het verlenen van onderdak, het uitlenen van een gsm, of toegang geven tot een laptop aan een persoon zonder wettig verblijf of in een precaire verblijfssituatie niet betekent dat de betrokken persoon zich schuldig maakt aan mensensmokkel als dader of medeplichtige.
Feiten
Een grootschalig onderzoek naar mensensmokkel in 2017, leidde tot de vervolging van twaalf beklaagden. De politie stelde vast dat de snelwegparking van Wetteren (Oost-Vlaanderen) een draaischijf was van mensensmokkel en ‘onwettige transmigratie’. Op basis van een analyse van camerabeelden, telefoontap van een aantal nummers die geregeld geïdentificeerd werden in de omgeving van de snelwegparking en huiszoekingen stelde de Procureur des Konings twaalf personen in vervolging.
Analyse Hof van Beroep
Het Hof van Beroep stelde vast dat de mensensmokkel op een standvastige manier verliep. De slachtoffers contacteren de mensensmokkelaar telefonisch, onderhandelen over het bedrag en spreken dan af aan een station. Van daaruit begeven zij zich per trein en te voet naar snelwegparkings waar een andere mensensmokkelaar hen helpt op een vrachtwagen te geraken die naar het Verenigd Koninkrijk gaat, het geld te aanvaarden en de deuren van de vrachtwagen te sluiten. De netwerken van mensensmokkelaars hebben elk controle over een bepaalde parking of meerdere parkings inclusief een groep cliënten. Het komt ook voor dat zij samenwerken. Beklaagden die zich schuldig maakten aan deze feiten werden veroordeeld voor mensensmokkel.
Enkele beklaagden stonden ook terecht voor andere feiten:
- het geven van onderdak aan de slachtoffers,
- hen een gsm en/of een laptop lenen en
- sporadisch hulp bieden met beperkte vertalingen voor migranten die geen Latijns schrift kunnen lezen.
In hun geval oordeelt het Hof van Beroep dat er geen sprake is van deelname of medeplichtigheid aan mensensmokkel. Zij hebben zich niet op de snelwegparkings vertoond en hebben geen geldtransacties gemaakt die in verband gebracht konden worden met de mensensmokkel. Een beklaagde die een gsm kocht voor een migrant waarmee zij een relatie had, werd ook buiten vervolging gesteld: in die situatie oordeelde het Hof van Beroep dat er geen sprake is van een pertinent voordeel. Artikel 77bis Vw vereist immers dat de mensensmokkelaars ageren met het oog op het direct of indirect verkrijgen van een vermogensvoordeel. Het Hof van Beroep bevestigt op dit punt het vonnis van de rechter in eerste aanleg die eveneens oordeelde dat er in hoofde van deze beklaagden geen sprake was van mensensmokkel.