Nieuwe instructies over reisdocumenten voor niet-Belgen
Erkende vluchtelingen, erkende staatlozen en andere vreemdelingen die evenmin een paspoort van hun eigen overheid kunnen krijgen, kunnen onder bepaalde voorwaarden een reisdocument krijgen van de Belgische overheid.
De FOD Buitenlandse Zaken vernieuwde zijn instructies inzake reisdocumenten voor niet-Belgen op 26 september 2013. Deze instructie trad in werking op 1 oktober 2013.
Volgens de nieuwe omzendbrief komen twee extra categorieën vreemdelingen in aanmerking voor een Belgisch reisdocument:
- Tibetanen die geboren zijn in Nepal
- Subsidiair beschermden met een tijdelijk verblijfsrecht
Daarnaast zegt de rechtbank van Brussel dat alle erkende staatlozen die rechtmatig in België verblijven, recht hebben op een Belgisch reisdocument: dus ook als zij nog maar een beperkte verblijfsvergunning hebben.
Je vraagt een reisdocument voor vreemdeling in principe aan bij de provinciale paspoortdienst. (Tot 1 januari 2014 konden staatlozen hun aanvraag ook indienen bij de dienst reis- en identiteitsdocumenten van de FOD Buitenlandse Zaken.)
Tibetanen geboren in Nepal
Aan de categorieën die geen nationaal paspoort kunnen krijgen en daarom in aanmerking komen voor een Belgisch reisdocument voor vreemdelingen (bijlage 2 bij de instructies van 26-09-2013) werden Tibetanen geboren in Nepal toegevoegd. De FOD Buitenlandse Zaken aanvaardt nu ook van Tibetanen geboren in Nepal dat zij onmogelijk een nationaal paspoort kunnen bekomen. Dit is een van de voorwaarden om van de Belgische overheid een reisdocument te krijgen, naast zekerheid over identiteit en nationaliteit en het hebben van een onbeperkt verblijfsrecht.
Tibetanen die geboren zijn in Nepal kunnen een reisdocument krijgen bij de Belgische overheid op voorwaarde dat ze hun Tibetaanse etnische afkomst aantonen met Nepalese identiteits- en reisdocumenten voor Tibetanen of Tibetaanse vluchtelingen, en dat hun verblijfskaart als nationaliteit “onbepaald” of “nog niet definitief vastgesteld” vermeldt.
Als de verblijfskaart als geboorteland of nationaliteit “China” vermeldt, dan komt de persoon niet in aanmerking voor een Belgisch reisdocument maar kan hij een Chinees paspoort bekomen. Blijkt de vermelding van China als geboorteland of nationaliteit foutief, dan moet de betrokkene dat eerst laten corrigeren door zijn gemeente.
Nuancering voorwaarde onbeperkt verblijfsrecht
Het hebben van een verblijfsrecht van onbepaalde duur is in principe een voorwaarde om een Belgisch reisdocument voor vreemdeling te bekomen.
Subsidiair beschermden met een tijdelijk verblijfsrecht komen echter volgens de instructies van de FOD Buitenlandse Zaken ook in aanmerking. De FOD Buitenlandse Zaken baseert zich daarvoor op artikel 25, lid 2 van Richtlijnen 2004/83/EG en 2011/95/EU.
Ook erkende staatlozen die een beperkt verblijfsrecht hebben, kunnen een reisdocument vragen nu de rechtbank van eerste aanleg van Brussel op 28 juni 2013 heeft vastgesteld dat de internationaalrechtelijke basis voor de afgifte van reisdocumenten aan vluchtelingen en staatlozen slechts een rechtmatig verblijf vereist. In de Belgische praktijk hebben erkende vluchtelingen een definitief verblijfsrecht. Maar erkende staatlozen hebben in België geen automatisch definitief verblijfsrecht: zij komen in principe in aanmerking voor een Belgisch reisdocument ook als zij nog maar een beperkte verblijfsvergunning hebben.
De geldigheidsduur van het af te leveren reisdocument mag de geldigheidsduur van de verblijfskaart in principe niet overschrijden. Maar technisch gezien kan de FOD Buitenlandse Zaken op dit moment alleen een reisdocument met een geldigheidsduur van minstens twee jaar afleveren. Subsidiair beschermden krijgen eerst een A kaart van een jaar en vervolgens twee keer een A kaart van twee jaar. Erkende staatlozen met een tijdelijk verblijfsrecht hebben meestal een A kaart van een jaar. De FOD Buitenlandse Zaken lost dit technisch probleem op door op het reisdocument handmatig te vermelden dat het maar geldig is zolang de vreemdeling een geldige verblijfskaart heeft.
Aanvraag
Staatlozen kunnen hun reisdocument aanvragen bij de provinciale paspoortdienst.
Tot 1 januari 2014 konden zij hun reisdocument ook aanvragen bij de dienst reis- en identiteitsdocumenten van de FOD Buitenlandse Zaken. Staatlozen die hun aanvraag hebben ingediend bij de FOD Buitenlandse Zaken moeten hun reisdocument daar ook komen ophalen.
Bronnen
- Omzendbrief inzake reisdocumenten voor niet-Belgen van 26-09-2013
- Vonnis van de rechtbank van eerste aanleg van Brussel van 28 juni 2013
- Richtlijn 2004/83/EG (kwalificatierichtlijn internationale bescherming)
- Richtlijn 2011/95/EU (herschikking van de kwalificatierichtlijn internationale bescherming)
- E-mail van de FOD Buitenlandse Zaken dd. 08-11-2013