RvV: beslissing tot terugleiding naar de grens vatbaar voor annulatie- en schorsingsberoep
De Raad voor Vreemdelingenbetwistingen (RvV) in verenigde kamers oordeelt in arrest nr. 199.329 van 8 februari 2018 dat een beslissing tot terugleiding naar de grens een individuele beslissing is waartegen een annulatie- en/of schorsingsberoep kan worden ingesteld. Hierdoor komt een einde aan de rechtsonzekerheid over dit thema. Dit is ook het geval wanneer de beslissing tot terugleiding niet vergezeld is van een bevel om het grondgebied te verlaten (BGV).
Feiten
Een Eritrese man zonder geldig paspoort en visum of verblijfstitel kreeg een bevel om het grondgebied te verlaten (BGV). Omdat DVZ van oordeel was dat er een risico op onderduiken bestond, kreeg hij geen termijn voor vrijwillig vertrek en werd hem een beslissing tot terugleiding naar de grens en een beslissing tot vasthouding met het oog op verwijdering betekend.
In de beslissing tot terugleiding werd uitdrukkelijk voorzien dat betrokkene, behoudens een nieuwe beslissing, in geen geval zou worden teruggeleid naar zijn herkomstland. De terugleidingsbeslissing wees Duitsland aan als land van bestemming omdat de man daar geregistreerd was in de Eurodac-databank.
De man stelde een schorsingsberoep bij uiterst dringende noodzakelijkheid (UDN) in tegen het BGV en de terugleiding naar de grens.
RvV nr. 199.329
De RvV verwerpt de UDN-vordering wegens gebrek aan een ernstig middel maar verklaart zich ondanks vaste rechtspraak van de Raad van State (RvS) bevoegd om kennis te nemen van het beroep.
De RvV verwijst naar artikel 39/1, §1, lid 2 Vw dat de RvV aanduidt als enige bevoegd administratief rechtscollege om kennis te nemen van de beroepen die worden ingesteld tegen “individuele beslissingen genomen met toepassing van de wetten betreffende de toegang tot het grondgebied, het verblijf, de vestiging en de verwijdering van vreemdelingen”.
Een beslissing tot terugleiding naar de grens - al dan niet vergezeld van een BGV - is volgens de RvV een dergelijke ‘individuele beslissing’ omdat een beslissing tot terugleiding:
- wordt afgegeven aan individuele vreemdelingen
- een individuele rechtshandeling is die gericht is op de wijziging van een bestaande rechtstoestand of die erop gericht is een wijziging in die rechtstoestand te beletten (vaste rechtspraak van de RvS). Een beslissing tot terugleiding houdt in dat de betrokkene niet langer kan kiezen naar welke staat hij zich begeeft zoals bij een BGV wel het geval is.
Volgens oude rechtspraak van de RvS zijn beslissingen tot terugleiding niet vatbaar voor beroep omdat het loutere uitvoeringsmaatregelen van BGV’s betreffen (RvS, nr. 202.434 van 29 maart 2010, RvS, nr. 219.013 van 24 april 2012, RvS, nr. 221.678 van 11 december 2012, RvS, nr. 222.756 van 7 maart 2013, RvS, nr. 223.280 van 25 april 2013).
Deze rechtspraak is volgens de RvV door de omzetting van de Terugkeerrichtlijn niet houdbaar. Die richtlijn voorziet een doeltreffend rechtsmiddel tegen alle terugkeerbesluiten, verwijderingsbesluiten (al dan niet vergezeld van een terugkeerbesluit) en inreisverboden (artikel 13, lid 1 in samenhang gelezen met artikel 12, lid 1 Terugkeerrichtlijn).
- Het BGV is een terugkeerbesluit in de zin van de Terugkeerrichtlijn (artikelen 7, lid 1 Vw en 74/14 Vw zijn een omzetting van artikelen 6 en 7 Terugkeerrichtlijn).
- De beslissing tot terugleiding naar de grens, al dan niet vergezeld van een BGV, is een verwijderingsbesluit in de zin van de Terugkeerrichtlijn (interpretatie van artikelen 8, 27, §1 en §3, lid 3, 74/17, §1, lid 1 Vw in het licht van artikel 8 Terugkeerrichtlijn).
- De Belgische Verblijfswet gebruikt afwijkende definities maar de beslissingen waarvan sprake moeten wel vatbaar zijn voor een doeltreffend rechtsmiddel zoals bepaald in de Terugkeerrichtlijn.
Ook volgens het HvJ moeten de lidstaten doeltreffende beroepsprocedures voorzien tegen terugkeerbesluiten en verwijderingsbesluiten (HvJ, C-166/13 van 5 november 2014, HvJ, C-383/13 van 10 september 2013).
De RvV onderstreept dat ook een nieuwe beslissing tot terugleiding naar de grens waarbij een ander land van bestemming wordt aangeduid, een beslissing is waartegen een annulatie- en/of schorsingsberoep bij de RvV open staat.