Terugtrekking Rusland uit Raad van Europa en EVRM

Sinds 16 maart 2022 is Rusland geen lid meer van de Raad van Europa (RvE). Hierdoor zal het op basis van artikel 58 Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens (EVRM) ook geen partij meer zijn bij dit verdrag vanaf 16 september 2022. De terugtrekking volgt op een beslissing van het comité van ministers van de RvE van 25 februari 2022 om Rusland te schorsen omwille van de militaire inval in Oekraïne, en op de opinie van de Parlementaire Vergadering van 10 maart 2022 die opriep tot de terugtrekking.

Op 22 maart 2022 heeft het Europees Hof voor de Rechten van de Mens (EHRM) een Resolutie aangenomen waarin het de gevolgen uiteenzet voor Ruslands lidmaatschap bij het EVRM. Op grond van artikel 58 EVRM is Rusland vanaf 16 september 2022 geen lid meer van het EVRM. Het EHRM blijft wel bevoegd om beroepen tegen Rusland te onderzoeken voor zover ze betrekking hebben op acties of verzuim die plaatsvonden voor die datum.

De terugtrekking van Rusland kan belangrijke gevolgen hebben voor de behandeling in België van verzoeken om internationale bescherming en van andere verblijfsaanvragen van Russen, en voor het nemen en uitvoeren van verwijderingsmaatregelen naar Rusland. Uit de terugtrekking volgt mogelijk een verminderde bescherming tegen mensenrechtenschendingen in Rusland. Na uitputting van de interne, Russische rechtsmiddelen zal het immers vanaf 16 september 2022 niet meer mogelijk zijn om een zaak voor het EHRM te brengen. Het Commissariaat-generaal voor de Vluchtelingen en de Staatlozen (CGVS) en de Dienst Vreemdelingenzaken zullen hier dan ook rekening mee moeten houden.