Recht op steun voor verzoekers om internationale bescherming met een aanvraag 9ter

In het kort

Soms is er een wisselwerking tussen twee procedures mogelijk. We hebben het hier over de asielprocedure enerzijds en de medische regularisatie (art.9ter Vw) anderzijds. Als je als verzoeker om internationale bescherming in een opvangstructuur zit terwijl je een medische regularisatie lopende hebt, kan je er soms voor kiezen om in de opvang te blijven. In andere gevallen, bijvoorbeeld wanneer de asielprocedure is afgelopen, ben je in verplicht om door te stromen naar financiële steun van het OCMW. Er zijn verschillende hypotheses mogelijk. Hieronder een uitgewerkt overzicht.

De asielprocedure is lopende of er is nog geen bevel afgeleverd, en

Je wordt automatisch ingeschreven in het vreemdelingenregister. De 'code 207' in het wachtregister wordt vanaf dan gevolgd door 'suprimatie'. Je hoeft hier niets voor te doen. Let wel, dit is niet hetzelfde als wanneer Fedasil een formele opheffing van 'code 207' neemt. Zo’n formele opheffing gebeurt pas na een gemotiveerde aanvraag van jou, je voogd of de opvangstructuur waar je verblijft.

  • Zonder formele opheffing van je code 207 kan je verder in de opvang verblijven.
  • Met een formele opheffing van je code 207 verlies je je recht op opvang gedurende de hele asielprocedure. Je kan later in moeilijkheden geraken wanneer je 9ter-aanvraag ongegrond verklaard wordt en het OCMW beslist om de dienstverlening te beëindigen. Daarom raadt Fedasil ten sterkste af om een formele aanvraag tot opheffing code 207 in te dienen voor een ontvankelijke 9ter.

Uitgaande van de gewone, automatische ‘suprimatie’, heb je de theoretische keuze om door te stromen naar financiële steun via het OCMW of in de materiële opvang te verblijven tot aan de beslissing over de gegrondheid van de aanvraag 9ter.

Geen verplichting de opvangstructuur te verlaten

Wie in een opvangstructuur woont en een ontvankelijke aanvraag medische regularisatie (artikel 9ter Verblijfswet) heeft, is niet verplicht om de opvang te verlaten. In een e-mail van 27 april 2014 bevestigt Fedasil ook aan de opvangpartners dat ze dit recht op verdere opvang nu ook toepassen na een eerdere andere werkwijze wegens overbezetting.
De bewoners kunnen in de materiële opvang blijven tijdens het gegrondheidsonderzoek van hun 9ter-aanvraag,  zolang hun asielprocedure nog lopende is. Dat wil zeggen: zolang ze nog geen betekend en verstreken bevel hebben ontvangen na de negatieve beslissing van het CGVS of de RVV.

Fedasil respecteert met deze wijziging van de praktijk de Opvangwet. In artikel 6, §1, lid 4, in fine Opvangwet staat dat de materiële opvang eindigt als er een machtiging tot verblijf van meer dan drie maanden wordt toegekend. Bij een ontvankelijke 9ter-aanvraag wordt er geen ‘verblijfsmachtiging’ toegekend, wel een ‘toelating tot verblijf voor de verdere duur van de 9ter-procedure'.

Wel recht op financiële OCMW-steun?

Je mag  wel de materiële opvang verlaten en bij behoeftigheid financiële steun vragen van het OCMW. De POD MI betaalt de financiële steun van asielzoekers, die de opvang verlieten omdat hun 9ter-aanvraag ontvankelijk werd verklaard, terug aan OCMW’s. Zij hebben een precair en tijdelijk verblijfsrecht waarop de OCMW-wet van toepassing is. Als de 9ter-aanvraag nadien ongegrond wordt verklaard  en de asielprocedure nog hangende is, neemt de POD MI de steun verder ten laste tot het bevel (de 13quinquies die een einde maakt aan de hangende asielprocedure) betekend en verstreken is.

Let op: Sommige OCMW’s weigeren financiële steun te verlenen omdat je in de opvang kan blijven.
Volgens de OCMW’s kan de menselijke waardigheid waarvan sprake is in artikel 1 OCMW-wet ook worden gegarandeerd in de materiële opvang. Zij verwijzen hierbij naar het principe dat je eerst je rechten op materiële opvang moet uitputten.

Als je de materiële opvang al had verlaten, dan kan je je nog steeds aanbieden bij de dienst Dispatching en word je aan een opvangstructuur toegewezen. Dit in zoverre je asielprocedure nog lopende is én je geen formele opheffing van de code 207 van Fedasil kreeg.

Kreeg je van Fedasil de formele opheffing van je 'code 207', dan is het OCMW wel bevoegd om je financiële steun toe te kennen. Er blijft dan nog de vraag of je je behoeftigheid niet opzettelijk hebt veroorzaakt. Dat is een reden waarom het OCMW je steun kan weigeren. Dit moet individueel beoordeeld worden en mag geen standaardargument zijn om steun te weigeren.

Als je in de materiële opvang verbleef, wordt deze verdergezet op basis van je asielprocedure.

Zat je niet in de materiële opvang en kreeg je in het wachtregister de 'code 207 no show’? Dan heb je enkel recht op de vergoeding van de medische begeleiding door de Cel Medische Kosten van Fedasil. In deze fase kan je als je later toch behoeftig wordt aan de dienst Dispatching vragen om toch een toewijzing te krijgen aan de materiële opvang. Je krijgt dan een 'code 207 opvangstructuur'.

Zat je niet in de materiële opvang en kreeg je geen 'code 207'? Dan krijg je financiële steun van het OCMW van je hoofdverblijfplaats. Of van het OCMW van je feitelijke verblijfplaats, wanneer het adres van de DVZ/CGVS vermeld staat bij je 'code 001/020'.

Als de aanvraag 9ter gegrond wordt verklaard tijdens de asielprocedure, ben je wel verplicht de opvang te verlaten. Je krijgt dan 2 maanden, vanaf de betekening van de positieve beslissing, om door te stromen naar financiële steun. Als je al financiële steun van het OCMW ontvangt, behoud je je recht op financiële steun.

Een gemotiveerde aanvraag tot uitstel van vertrek uit de materiële opvang is bij een ontvankelijke 9ter mogelijk als je omwille van medische redenen niet onmiddellijk kan doorstromen naar financiële steun.

Als je in de materiële opvang verbleef, heb je verder recht op opvang op basis van de asielprocedure. Loopt die vervolgens ook negatief af, dan eindigt je recht op opvang wanneer de termijn van je bevel is verstreken.

Had je de materiële opvang verlaten en kreeg je al financiële steun van het OCMW? Dan zal het OCMW verder steun toekennen tot de asielprocedure afgelopen is. Dit is het geval wanneer het bevel (bijlage 13quinquies) betekend en verstreken is.

Asielprocedure is afgelopen met bevel en de aanvraag 9ter wordt ontvankelijk verklaard

In dit geval kan je niet kiezen en moet je doorstromen naar financiële steun. Je recht op materiële opvang werd immers al verlengd door Fedasil. Je hebt twee maanden vanaf de betekening van de ontvankelijkheidsbeslissing om de opvang te verlaten. Deze betekening kan soms op zich laten wachten.

Een gemotiveerde aanvraag tot uitstel van vertrek uit de materiële opvang is bij een ontvankelijke 9ter mogelijk als je omwille van medische redenen niet onmiddellijk kan doorstromen naar financiële steun.