Installatiepremie daklozen

Verlies je als dakloze die hoedanigheid door permanent een woning te betrekken, die je hoofdverblijfplaats wordt? Dan kan je eenmalig een installatiepremie aanvragen. Je moet de premie gebruiken om de woning in te richten. Je mag het niet gebruiken om de huurwaarborg of de huurprijs te betalen. De installatiepremie kan op twee verschillende gronden worden toegekend. Op basis van:

•  artikel 14, §3 Wet betreffende het recht op maatschappelijke integratie (Leefloonwet)
•  artikel 57bis Organieke wet betreffende de openbare centra voor maatschappelijk welzijn (OCMW-wet) en het Koninklijk besluit over het toekennen van een installatiepremie door het OCMW van 21 september 2004

Je kan enkel op basis van één van de regelingen een installatiepremie ontvangen. Als je recht hebt op een installatiepremie op grond van de Leefloonwet heeft die regeling voorrang op die van de OCMW-wet. De POD Maatschappelijke Integratie (POD MI) betaalt het bedrag van de installatiepremie volledig terug aan het OCMW.

Wanneer ben je een dakloze?

Je bent dakloze als je "niet over een eigen woongelegenheid beschikt, niet de middelen hebt om daar op eigen kracht voor te zorgen en daardoor geen verblijfplaats hebt, of tijdelijk in een tehuis verblijft, in afwachting dat je een eigen woongelegenheid ter beschikking wordt gesteld" (artikel 1 van het Koninklijk besluit tot toekenning van een installatiepremie door het openbaar centrum voor maatschappelijk welzijn aan bepaalde personen die hun hoedanigheid van dakloze verliezen van 21 september 2004). 

Bijvoorbeeld:

• Personen die op straat slapen of in openbare gebouwen die niet de functie van woonst hebben, zoals een station.
• Personen die voorlopig gehuisvest zijn bij een particulier.
• Personen die voorlopig in een opvangtehuis verblijven.

Voor de Leefloonwet (maar niet voor de OCMW-wet) wordt je gelijkgesteld met daklozen als je:

• bestendig verblijft in een openluchtrecreatief verblijf of een weekendverblijf omdat je niet in staat was om over een andere woongelegenheid te beschikken, en je dit verblijf effectief verlaat om een woonst te betrekken die tot hoofdverblijfplaats dient of
• als vluchteling erkend werd en een opvangstructuur voor verzoekers om internationale bescherming verlaat  

Het OCMW beoordeelt of je dakloze was voordat je de woonst betrok.  

Aanvraagprocedure

Om een installatiepremie van het OCMW te bekomen, dien je een aanvraag in bij het bevoegde OCMW. Je kan dit mondeling of schriftelijk doen. Het bevoegde OCMW is in beide gevallen het OCMW van de gemeente waar je je gewoonlijke verblijfplaats hebt. Dit is in principe het OCMW van de gemeente waar de woning gelegen is.

Het OCMW gaat via een sociaal onderzoek na of je aan alle toekenningsvoorwaarden voor de installatiepremie voldoet. 

Toekenningsvoorwaarden installatiepremie

De installatiepremie wordt op twee verschillende gronden toegekend. Op basis van:

• de Leefloonwet 
• de OCMW-wet 

Om recht te hebben op een installatiepremie op basis van de Leefloonwet moet je:

• recht hebben op een (aanvullend) leefloon, 
• je hoedanigheid als dakloze verliezen door een woning te betrekken die als je hoofdverblijfplaats dient, en
• nooit eerder een installatiepremie ontvangen hebben.

Als je niet leefloongerechtigd bent, kan je als dakloze aanspraak maken op een installatiepremie op basis van de OCMW-wet op voorwaarde dat:

• je recht hebt op een vervangingsinkomen ten laste van de sociale zekerheid (bijvoorbeeld werkloosheids-, invaliditeits-, arbeidsongeschiktheidsuitkering) of
• je recht hebt op een uitkering ten laste van de sociale bijstand (bijvoorbeeld financiële maatschappelijke dienstverlening, gehandicaptenuitkering, enzovoort) of
• je inkomen lager is dan het leefloon, zoals vastgesteld voor de categorie waartoe je behoort, vermeerderd met 10%

 Verder moet je ook aan deze voorwaarden voldoen:

• je hoedanigheid als dakloze verliezen door een woning te betrekken die als je hoofdverblijfplaats dient
• niet eerder een installatiepremie ontvangen hebben op basis van de OCMW-wet of de Leefloonwet. Of als asielzoeker op basis van het ministerieel besluit van 30 januari 1995. Ben je asielzoeker? Lees hier meer over op de pagina ‘Terugbetaling huisvestingskosten asielzoekers’.
• niet in aanmerking komen voor een installatiepremie op basis van de Leefloonwet of als asielzoeker op basis van het ministerieel besluit van 30 januari 1995.

Als je aan alle wettelijke toekenningsvoorwaarden van de installatiepremie voldoet, is het OCMW verplicht om de premie uit te betalen. Het OCMW mag geen bijkomende voorwaarden opleggen, zoals normen van woonkwaliteit (Arbh. Antwerpen nr. 2016/AA516 van 7 juni 2017).

Beslissingstermijn OCMW

Het OCMW neemt uiterlijk binnen een termijn van 30 dagen na ontvangst van je aanvraag een beslissing. De beslissing over de toekenning of weigering van de installatiepremie wordt je meegedeeld per (aangetekende) brief of tegen ontvangstbewijs binnen de 8 dagen vanaf de datum van beslissing.

Bedrag installatiepremie

De installatiepremie bedraagt in beide gevallen een twaalfde van het jaarlijks bedrag van het leefloon categorie 'persoon met gezin ten laste'. Dit bedrag wordt uitgekeerd op het moment dat je de woning betrekt. Je moet de premie gebruiken om de woning in te richten en mag het niet gebruiken om de huurwaarborg of de huurprijs te betalen.