Medische kosten als persoon zonder wettig verblijf

In het kort

De meest voorkomende betalingsregeling voor personen zonder wettig verblijf is de procedure dringende medische hulp (DMH), opgestart bij het OCMW van de gewoonlijke verblijfplaats.
Bij recht op opvang is Fedasil of het LOI bevoegd voor de medische kosten. 

Hoe herken je een persoon zonder wettig verblijf?

De volgende documenten of zaken kunnen een aanwijzing zijn van onwettig verblijf in België:
  • een paspoort met verlopen visum
  • andere ID documenten van land van herkomst
  • een bijlage 3 (registratiebewijs bij aanvraag tot regularisatie 9bis)
  • een Bevel om het Grondgebied te Verlaten (BGV) - bv een bijlage 13,13qq, 21, een inreisverbod via bijlage 13sexies…

Medische kosten voor personen zonder wettig verblijf

Als je zonder wettig verblijf in België bent, kom je in aanmerking voor Dringende Medische Hulp (DMH) via het OCMW van je gewoonlijke verblijfplaats. Ben jij hier zonder wettig verblijf maar met een verlengd recht op verblijf in een opvangstructuur, dan zal de opvangstructuur tussenkomen in je medische kosten.

Bij een ernstige ziekte waarvoor je geen behandeling kan bekomen in je herkomstland, kan je soms een aanvraag indienen tot medische regularisatie (9ter). Je toegang tot medische zorg is in de opstartfase van deze procedure afhankelijk van je persoonlijke situatie: met een reeds ingediend verzoek om internationale bescherming zal de toegewezen opvangstructuur tussenkomen in de medische kosten. Als je zonder wettig verblijf in België bent kom je vóór de ontvankelijkheidsverklaring in aanmerking voor DMH. Pas na de ontvankelijkheid van je aanvraag open je recht op maatschappelijke dienstverlening van een OCMW.

Dringende medische hulp

Verblijf je hier onwettig en heb je geen recht op (verlengde) materiële opvang? Dan heb je recht op dringende medische hulp als je behoeftig bent. Het recht op dringende medische hulp is veel ruimer dan 'spoedeisende zorg'! 

Medische zorg bij materiële opvang

Heb je recht op (verlengde) materiële opvang? Dan voorziet de opvangstructuur je medische zorg. 

Andere mogelijke betalingsregelingen voor medische kosten

Het OCMW zal in hun sociaal onderzoek, dat ze verplicht moeten voeren in het kader van bv DMH, nagaan of je beroep kan doen op één van de volgende betalingsregelingen. Het OCMW treedt enkel residuair op.

Publieke ziekteverzekering in België

Mogelijks heb je nog recht op tussenkomst van de publieke ziekteverzekering indien je voorheen was aangesloten, en geniet je nu van het uitlooprecht. Om het uitlooprecht te kunnen benutten moeten de bijdragen per kwartaal betaald worden. Bij hoge medische kosten bij een persoon zonder wettig verblijf kan het interessant zijn om de bijdragen te blijven betalen, en de kosten onder het uitlooprecht laten vallen. POD-MI betaalt de kosten van de bijdragen echter niet terug aan het OCMW.

Tenlasteneming door een garant

Als je als derdelander in kort verblijf of als student naar België bent gekomen, kan het zijn dat er een tenlasteneming ondertekend is door een garant. Een tenlasteneming voor kort verblijf is doorgans voor twee jaar geldig. Het OCMW kan nagaan of er een garant is via DVZ: 

                bij kort verblijf: bijlage 3 bis: koen.callaert@ibz.fgov.be  – tel. 02/488.86.30 (Nederlandstalig)

                bij kort verblijf: bijlage 3 bis : martine.mercier@ibz.fgov.be  - tel. 02/488.86.04 (Franstalig) 

                bij lang verblijf: bijlage 32: jo.engelen@ibz.fgov.be   – tel. 02/488.87.16 (Nederlandstalig) 

                bij lang verblijf: bijlage 32: bernard.baillieux@ibz.fgov.be   – tel. 02/488.86.79 (Franstalig)

Publieke ziekteverzekering in het buitenland

Heb jij een geldige publieke ziekteverzekering in het buitenland, en ben je korter dan een jaar weg uit het verzekeringsland, ga dan na of die ziekteverzekering tussenkomt voor je medische kosten in België. Via de Hulpkas voor Ziekte -en Invaliditeitsverzekering (HZIV) kan het OCMW of de zorgverstrekker nagaan of er een geldig ziekteverzekering is in een andere lidstaat van de EU, of in een land met een bilateraal akkoord met België. 

Reis- of privéverzekering voor medische bijstand

Als visumplichtige toerist heb jij een reisverzekering voor medische bijstand nodig om een visum te krijgen. Als je als toerist naar België komt en je geraakt in onwettig verblijf omdat je langer blijft dan toegestaan, dan ga je best na of je reisverzekering nog tussenkomt in de medische kosten. De meeste reisverzekeringen zijn echter maar geldig voor zo lang je visum geldig is.

Derde aansprakelijke bij ziekte of ongeval

Als er een derde aansprakelijke is bij ziekte of ongeval, zal de verzekering van de aansprakelijke derde de medische kosten dekken. Het kan bij voorbeeld gaan over een arbeidsongevallenverzekering, een schoolverzekering, een gezinspolis, een autoverzekering,…