Recht op inburgering in Vlaanderen

Wie heeft recht op inburgering?

Iedereen die behoort tot de doelgroep van inburgering noemt men 'inburgeraar' (artikel 2, 7° Decreet integratie- en inburgeringsbeleid). Als verplicht of vrijwillig inburgeraar maak je deel uit van de doelgroep tenzij je tot een uitgesloten categorie behoort. Als je aan de onderstaande voorwaarden voldoet, behoor je tot de doelgroep van inburgering. Je hebt dan recht op een inburgeringstraject (artikel 26 §2 Decreet integratie- en inburgeringsbeleid)

  • Je bent 18 jaar of ouder óf 
  • je bent jonger dan 18 jaar én
    • je hebt voldaan aan de deeltijdse leerplicht óf
    • je hebt aanvullend aan de leerplicht baat bij een inburgeringstraject

Je bent ingeschreven in het Rijksregister in een gemeente in het Vlaamse of Brussels hoofdstedelijk Gewest

  • ofwel met vreemde nationaliteit
    • als je een wettig verblijf hebt én 
    • als je niet tot een uitgesloten categorie behoort
  • ofwel met Belgische nationaliteit
    • als je in het buitenland geboren bent én 
    • je minstens één ouder hebt die ook in het buitenland geboren is.

Je behoort tot de doelgroep met het volgende verblijfsprofiel.  Je beschikt over een van de volgende documenten:

  • een geldige Belgische identiteitskaart
  • een geldige Belgische verblijfskaart
    • A, B, C, D, E, E+, F, F+, H, M, L, K, EU of EU+ of 
    • I of J (Als ‘stagiair-werknemer intracorporate transferee’ ben je geen doelgroep.)
  • een bijzondere identiteitskaart
    • S of P afgegeven door de Dienst protocol van de Federale Overheidsdienst Buitenlandse zaken (diplomatiek, consulair of internationaal personeel). Hiermee ben je vermeld in het Rijksregister. 
    • LET OP

      •  Met een bijzondere identiteitskaart C of D ben je niet vermeld in het Rijksregister. Je bent hiermee dus geen doelgroep van inburgering.
  • een geldig papieren document
    • attest van immatriculatie (“oranje kaart”)
    • bijlage 8ter, bijlage 8quater, 
    • bijlage 13quinquies (met nog niet verstreken termijn), 
    • bijlage 15 met aangekruist vakje 1, 2, 4, 5, 6 of 9. 
    • bijlage 19 (<6 maanden oud), 
    • bijlage 20 (met nog niet verstreken termijn)
    • bijlage 49

Vreemdelingen die alleen beschikken over een bijlage 3 (aankomstverklaring) of bijlage 19bis (werkgeversattest voor werkende EU/EER-burgers) hebben geen recht op inburgering. Zij zijn immers niet in het Rijksregister ingeschreven.

 

Wie heeft geen recht op inburgering?

Om verschillende redenen kan het zijn dat je geen doelgroep van inburgering bent, en dus bent uitgesloten van het recht op inburgering. Behoor je tot één van de categorieën hieronder opgesomd, dan heb je geen recht op inburgering.

Vreemdelingen die niet wettig in België verblijven, hebben geen recht op inburgering. Wettig verblijf is één van de voorwaarden voor het recht op inburgering.

Je verblijft niet wettig in België wanneer 

  • je over geen enkel wettig verblijfsdocument beschikt of wanneer je beschikt over een uitwijzingsbevel waarvan de termijn verstreken is. 
  • je niet bent ingeschreven in het rijksregister (bevolkings-, vreemdelingen- of wachtregister).

LET OP 

Heb je een uitwijzingsbevel waarvan de termijn niet verstreken is of verlengd is, dan ben je wel doelgroep van inburgering voor zover je in het rijksregister (bv. wachtregister) bent ingeschreven.

  • Diplomatiek, consulair en internationaal personeel

    • Er bestaan verschillende verblijfskaarten voor diplomatiek, consulair en internationaal personeel, ook wel ‘speciale identiteitskaarten voor vreemdelingen’ genoemd: de D, C, S en P kaart. Deze verblijfskaarten worden niet afgegeven door Dienst Vreemdelingenzaken, maar door de dienst Protocol van de FOD Buitenlandse Zaken. Afhankelijk van het type kaart is er al dan niet een vermelding in het Rijksregister en dus een recht op inburgering.
    • Met een bijzondere verblijfskaart C of D kaart word je niet vermeld in het Rijksregister. Je bent dan dus geen doelgroep van inburgering. Ook je familieleden met een bijzondere kaart C of D kaart en worden niet vermeld in het Rijksregister. 
    • LET OP

      • Als familielid van een diplomatieke verblijver met bijzondere kaart C of D kaart afkomstig uit een land waarmee België een bilateraal akkoord heeft, kan je wel vermeld worden in het Rijksregister als je dat wilt (vb. met het oog op werk en toegang tot de arbeidsmarkt).
      • Met een bijzonder verblijfsdocument S of P word je wél vermeld in het Rijksregister. Je bent dan dus wel doelgroep van inburgering.
  • Bijlage 35

Met een bijlage 35 tijdens een schorsende beroepsprocedure verblijf je wettig in het land. Toch word je geschrapt uit het Rijksregister en ben je dan geen doelgroep van inburgering. Lees ons artikel 'Schrapping uit vreemdelingen- of bevolkingsregister met bijlage 35: toch nog OCMW-steun en andere gevolgen'
 

Ben je voor een kort verblijf van maximaal 3 maanden in België voor toerisme, zaken, cultuur, sport, officieel bezoek, opleiding, familie- of vriendenbezoek, medische redenen of andere redenen en is dit niet verlengbaar, dan word je niet ingeschreven in het Rijksregister. Je bent dan ook geen doelgroep van inburgering. 

Tijdens het kort verblijf 

  • beschik je over een geldig nationaal paspoort met visum, tenzij je bent vrijgesteld van visumplicht, 
  • heb je eventueel een ‘aankomstverklaring’ (bijlage 3 of 3ter) en 
  • ben je niet ingeschreven in het Rijksregister

Sinds 1 maart 2022 ben je als verzoeker om internationale bescherming (asielzoekers) uitgesloten van de doelgroep van inburgering. Je mag dan geen inburgering volgen. 

Je beschikt dan alleen over een 

  • bijlage 25 (bij asielaanvraag aan de grens) of 
  • bijlage 26 (bij asielaanvraag in het land) of 
  • bijlage 25quinquies of 26quinquies (meervoudige asielaanvraag) of
  • bijlage 25quater of 26quater (Dublin-procedure)
  • oranje kaart (attest van immatriculatie)
  • bijlage 35

Je bent ingeschreven in het wachtregister (tenzij bijlage 35)

LET OP

  • Als je op een andere basis in het Rijksregister bent ingeschreven (bijvoorbeeld gezinshereniging of humanitair visum) ben je mogelijk toch doelgroep van inburgering.
  • Begeleide minderjarige asielzoekers zijn uitgesloten van inburgering. Niet-begeleide minderjarige asielzoekers zijn wel doelgroep van inburgering wanneer zij voldaan hebben aan de deeltijdse leerplicht of wanneer zij aanvullend aan de leerplicht baat hebben bij een inburgeringstraject.
  • Asielzoekers die vóór 1 maart 2022 al doelgroep van inburgering waren geworden en een inburgeringscontract tekenden, mogen hun traject ook na 1 maart 2022 verderzetten.

Verblijf je met een 'tijdelijk verblijfsdoel', dan ben je uitgesloten van het recht op inburgering.

Niet iedereen met een tijdelijk verblijfsrecht is uitgesloten. Je bent wel uitgesloten als je aan de 2 onderstaande voorwaarden voldoet: 

  1. Je reden van verblijf is alleen gebaseerd op werk, studie, onderwijs, opleiding, stage, uitwisseling of vrijwilligerswerk in België.
    • De verblijfsreden moet volgen uit de regelgeving over de inschrijving in het Rijksregister en over het verblijf van vreemdelingen in België. Deze reden of basis vind je terug in het Rijksregister in IT (informatietype) 202 of op de beslissing waarmee Dienst Vreemdelingenzaken het verblijf toekende.
  2. De activiteit waarvoor je in België bent, kan niet langer dan één jaar duren en is niet verlengbaar is boven de maximumtermijn van 1 jaar.
    • De absolute maximumtermijn van 1 jaar moet volgen uit de regelgeving of akkoorden die op de betreffende activiteit van toepassing zijn.
    • Niet de eerste verblijfsduur is van belang, maar wel de totale verblijfsduur met opeenvolgende verlengingen die wettelijk gezien mogelijk zijn op basis van die reden van verblijf. Kijk hiervoor zowel naar de geldigheidsduur van je eerste verblijfskaart als naar de mogelijke verlengingen op basis van hetzelfde verblijfsstatuut. De tijdelijke verblijfskaart, vb. verblijfskaart A alleen geeft dus geen uitsluitsel.

Behoor je tot één van de onderstaande categorieën dan ben je uitgesloten van het recht op inburgering. 

We geven hieronder alvast een opsomming. We gaan hier dieper in op deze categorieën die geen recht hebben op inburgering wegens tijdelijk verblijfdoel.

  1. Je bent met werkvakantie.
  2. Je bent derdelands uitwisselingsscholier of stagiair-student.
  3. Je bent derdelands arbeidsmigrant met maximumtermijn van 1 jaar.
  4. Je bent gezinsmigrant van een van de bovenstaande categorieën.

LET OP 

Alle andere arbeids- en studiemigranten zijn wél doelgroep van inburgering. Je familieleden wiens verblijfsrecht beperkt is tot dat van jezelf, zijn ook uitgesloten van het recht op inburgering.

  • Een verblijf als derdelands student kan meer dan één jaar duren. Dan ben je wel doelgroep van inburgering. Alleen bij specifieke uitwisselingsprogramma’s of studiestages die echt beperkt zijn tot maximum één jaar ben je uitgesloten.
  • Een arbeidsmigrant is geen doelgroep van inburgering als hij kan werken op basis van een specifieke gecombineerde vergunning, arbeidskaart B, beroepskaart of een specifieke vrijstelling, die niet langer dan één jaar kan duren en niet verlengbaar is boven de maximumtermijn van één jaar. Dit gaat over een héél beperkte groep arbeidsmigranten. Alle EU+ arbeidsmigranten zijn doelgroep van inburgering. Ook gedetacheerde EU+ arbeidsmigranten zijn sinds 29 februari 2016 doelgroep van inburgering. De uitgesloten categorie is een heel beperkte groep niet-EU+ arbeidsmigranten. Alle andere niet-EU+ arbeidsmigranten (en hun gezinsmigranten) zijn dus wel doelgroep van inburgering.