Herkrijging nationaliteit na verlies

Wie komt in aanmerking?

Als je de Belgische nationaliteit verloor, kan je die terugkrijgen door een 'verklaring tot herkrijging van de Belgische nationaliteit' af te leggen. Behalve na vervallenverklaring. Dan kan je de nationaliteit alleen herkrijgen door naturalisatie.

Om de Belgische nationaliteit te herkrijgen moet je aan de volgende voorwaarden voldoen:

• je bent meerderjarig
• je had gedurende 12 maanden vóór de verklaring je hoofdverblijfplaats in België op grond van een wettelijk verblijf
• je hebt een verblijfsrecht van onbepaalde duur op het ogenblik van de verklaring

Je legt de verklaring tot herkrijging af bij de ambtenaar van burgerlijke stand van de gemeente waar je verblijft.

Als je als Belg in het buitenland geboren werd en de Belgische nationaliteit verloor omdat je geen verklaring tot behoud kon afleggen tussen je 18e en je 28e verjaardag (artikel 22, §1, 5° WBN), kan je de verklaring tot herkrijging ook afleggen in het buitenland op de Belgische diplomatieke post. Je moet dan geen verblijfsrecht van onbepaalde duur bewijzen en ook geen 12 maanden hoofdverblijfplaats in België voor je verklaring. De procureur des Konings zal dan de omstandigheden onderzoeken waaronder je de Belgische nationaliteit verloor en de redenen waarom je ze wil herkrijgen. 

Van rechtswege verblijfsrecht in België

In de meeste gevallen moet je de aanvraag tot herkrijging indienen bij de gemeente waar je verblijft in België. Daarvoor heb je natuurlijk een verblijfsrecht in België nodig. Op basis van artikel 10, §1, 2° Verblijfswet ben je van rechtswege toegelaten om meer dan 3 maanden in het rijk te verblijven, als je aan de voorwaarden om de nationaliteit te herkrijgen (behalve de verblijfsvoorwaarden) voldoet.

Je doet de aanvraag voor dit verblijfsrecht in principe bij de bevoegde diplomatieke past van het land waar je verblijft. Als je niet visumplichtig bent voor een kort verblijf in België, kan je de aanvraag ook indienen bij het gemeentebestuur van je verblijfplaats. 

Welke documenten heb je nodig om een verblijfsrecht in België te verkrijgen?

• bewijs betaling administratieve bijdrage van 181 euro. Bepaalde personen zijn vrijgesteld. 
• bewijs dat je de Belgische nationaliteit bezat en niet door vervallenverklaring bent verloren
• een medisch attest dat bevestigt dat je niet lijdt aan een ziekte die een gevaar vormt voor de Belgische volksgezondheid. Het mag niet ouder zijn dan 6 maanden
• een uittreksel uit het strafregister of gelijkwaardig document
• bewijs van toereikende en stabiele bestaansmiddelen om te voorkomen dat je ten laste valt van de openbare overheden:
• er wordt rekening gehouden met hun aard en regelmatigheid
• bestaansmiddelen verkregen uit aanvullende bijstandsstelsels worden niet in aanmerking genomen (leefloon en aanvullende gezinsbijslag, financiële maatschappelijke dienstverlening en gezinsbijslagen)
• de wachtuitkering en de overbruggingsuitkering worden niet in aanmerking genomen
• de werkloosheidsuitkering wordt alleen in aanmerking genomen als je kan aantonen da je actief werk zoekt. 

Als de  bestaansmiddelenvoorwaarde niet voldaan is, moet DVZ inschatten welke bestaansmiddelen je nodig hebt om niet ten laste te vallen van de openbare overheden. DVZ kan daarvoor extra bewijzen bij je opvragen.

Hoe verloopt de procedure om een verblijfsrecht in België te verkrijgen?

Als je de verblijfsaanvraag indient bij de Belgische diplomatieke post, wordt die doorgestuurd naar DVZ. DVZ beslist binnen 9 maanden, verlengbaar met 3 maanden. 

Als je de verblijfsaanvraag indient bij de gemeente, krijg je, op voorlegging van alle hierboven opgesomde bewijzen, een ontvangstbewijs. De gemeente stuurt je aanvraag door naar DVZ. 

DVZ beoordeelt binnen de 5 maanden na het ontvangstbewijs de ontvankelijkheid van de aanvraag. Als de aanvraag kennelijk ongegrond is, geeft de gemeente je een bijlage 15quater en wordt de procedure afgesloten. Als de aanvraag niet kennelijk ongegrond is, of als er binnen 5 maanden na het ontvangstbewijs geen beslissing door DVZ aan de gemeente werd overgemaakt, is de aanvraag ontvankelijk. Je wordt ingeschreven in het vreemdelingenregister en krijgt een attest van immatriculatie geldig voor 9 maanden. 

Binnen 9 maanden na het ontvangstbewijs moet DVZ ten gronde beslissen. De termijn kan met 3 maanden verlengd worden door DVZ. 

Als DVZ een positieve beslissing neemt over de toelating tot verblijf, of binnen 9 maanden na het ontvangstbewijs geen enkele beslissing ter kennis brengt van de gemeente, krijg je een A kaart. Deze A kaart wordt elk jaar verlengd, en kan beëindigd worden als je niet meer aan de voorwaarden voldoet of in geval van fraude. Na 5 jaar krijg je een B kaart. 

Nodige documenten voor de procedure tot herkrijging

Je hebt deze documenten nodig:

• geboorteakte of vervangend document
• bewijs van vreemde nationaliteit
• bewijs dat je Belg bent geweest en hoe je de Belgische nationaliteit verloor
• bewijs van wettelijk verblijf van onbeperkte duur op moment van de aanvraag
• bewijs van wettelijk verblijf tijdens de 12 maanden voorafgaand aan de aanvraag.

Als je de Belgische nationaliteit verloor door niet tussen je 18e en 28e een behoudsverklaring te hebben afgelegd, leg je deze extra documenten voor:

• een schriftelijke communicatie (met bewijs van de datum van verzending) als officiële vaststelling van het verlies van de Belgische nationaliteit door geen behoudsverklaring te hebben kunnen afleggen tussen je 18e en je 28e verjaardag  
• een schriftelijke verklaring waarin je de redenen uiteenzet waarom je geen verklaring tot behoud kon afleggen tussen je 18e en je 28e verjaardag.

Procedure tot herkrijging

Je legt de verklaring af voor de ambtenaar van de burgerlijke stand van de gemeente waar je woont. Je volgt de procedure van nationaliteitsverklaring. 

Als je de Belgische nationaliteit verloor doordat je in het buitenland geboren werd, tussen je 18e en 28e in het buitenland woonde, en vóór je 28e verjaardag geen verklaring tot behoud van de nationaliteit aflegde, kan je de verklaring tot herkrijging ook afleggen in het buitenland, bij de Belgische beroepsconsulaire post. Als je in zo'n geval van verlies van nationaliteit een verklaring tot herkrijging aflegt bij de gemeente, kan de procureur toch een positief advies geven ook al voldoe je nog niet aan de voorwaarde van 12 maanden hoofdverblijfplaats op grond van een wettelijk verblijf, of heb je nog geen verblijfsrecht van onbepaalde duur. De procureur zal daarvoor de omstandigheden van het verlies van de nationaliteit onderzoeken, en de redenen waarom je de nationaliteit wil herkrijgen.

Als je de nationaliteit hebt verloren door afstand, kan de procureur toch een positief advies geven. Hij zal eerst de omstandigheden beoordelen van het verlies van de Belgische nationaliteit. En de redenen onderzoeken waarom je de Belgische nationaliteit wil herkrijgen.

Kosten

De verklaring tot herkrijging van de Belgische nationaliteit is gratis.

Heel wat gemeenten vragen zegelrechten voor de afgifte van akten van de burgerlijke stand en uittreksels uit het bevolkings- en vreemdelingenregister. Een zegelrecht is een soort belasting. De hoogte van het zegelrecht verschilt van gemeente tot gemeente.

Ook moeten buitenlandse documenten in een andere dan een van de drie landstalen vertaald worden door een beëdigd vertaler, verbonden aan een Belgische rechtbank van eerste aanleg.

Daarnaast moeten buitenlandse documenten in principe gelegaliseerd worden. Zowel de vertaling als de legalisatie van documenten brengen kosten met zich mee.

Als je na een negatief advies in beroep gaat bij de rechtbank, dan moet je rolrechten betalen. Die komen neer op 100 euro.