Hoe verloopt de procedure voor een verblijf als slachtoffer van mensenhandel en mensensmokkel?

Voorlopig verblijfsdocument van 45 dagen

Wanneer je je als slachtoffer aanmeldt bij een gespecialiseerd onthaalcentrum, dan vraagt het centrum een voorlopig verblijfsdocument 'bijlage 15' aan bij de Dienst Vreemdelingenzaken.

De bijlage 15 vermeldt een periode van 45 dagen. De periode van 45 dagen is bedoeld om tot rust te komen. Je hebt immers net het milieu van mensenhandel of mensensmokkel verlaten. In die rustperiode heb je tijd om te beslissen om ofwel mee te werken aan het gerechtelijk onderzoek naar feiten van mensenhandel of mensensmokkel, ofwel je terugkeer naar het herkomstland voor te bereiden.

De bijlage 15 bevat geen enkele verwijzing naar de procedure mensenhandel om de veiligheid van het slachtoffer te garanderen. Aangezien het opvangcentrum het slachtoffer informeert over diens rechtstoestand zijn die vermeldingen overbodig.

Attest van immatriculatie van 3 maanden

Als je je medewerking verleent aan een gerechtelijk onderzoek, dan vraagt het onthaalcentrum aan de DVZ om een voorlopige verblijfsvergunning onder de vorm van attest van immatriculatie af te leveren. Het attest van immatriculatie is geldig voor 3 maanden.

Je verleent je medewerking aan het gerechtelijk onderzoek door een verklaring af te leggen of door een klacht neer te leggen tegen je exploitanten. 

De DVZ neemt dan contact op met het parket om na te gaan of het om een dossier mensenhandel gaat.

Je kan je attest van immatriculatie éénmaal met 3 maanden verlengen, na verstrijken van de eerste periode van 3 maanden. De voorwaarden voor verlenging zijn:

• het parket behandelt je dossier nog altijd
• het is nog niet duidelijk of het over mensenhandel of mensensmokkel gaat

Je moet wel je identiteit bewijzen met je paspoort of een daarmee gelijkgestelde reistitel, of met je nationale identiteitskaart.

Elektronische A kaart van 6 maanden

Je krijgt een elektronische A kaart met een geldigheidsduur van 6 maanden:

• na 3 maanden met het attest van immatriculatie, als dan duidelijk is dat je een slachtoffer van mensenhandel of mensensmokkel bent, en het parket de zaak nog onderzoekt
• na 6 maanden met het attest van immatriculatie, als nog niet duidelijk is dat je een slachtoffer van mensenhandel of mensensmokkel bent, en het parket de zaak nog onderzoekt

Je kan je elektronische A kaart telkens met 6 maanden vernieuwen.

Je elektronische A kaart kan ingetrokken worden als:

• je opnieuw contact hebt met de vermoedelijke plegers van het misdrijf
• je niet meer meewerkt
• de gerechtelijke autoriteiten de procedure beëindigd hebben
• je een gevaar voor de openbare orde of de nationale veiligheid vormt
• jouw klacht bedrieglijk of ongegrond is of jouw medewerking bedrieglijk is

Je kan dan een bevel om het grondgebied te verlaten (bijlage 13) krijgen. Tegen die beslissing kan je een annulatieberoep bij de Raad voor Vreemdelingenbetwistingen indienen. 

Als het parket je klacht seponeert, maar je intussen al ongeveer 2 jaar (of langer) legaal in België verblijft, dan kan je via een aanvraag humanitaire regularisatie 9bis een verder legaal verblijf in België aanvragen. De slaagkansen van je humanitaire regularisatie (9bis) hangen af van de mate waarin je meewerkte aan de strafrechtelijke procedure en het begeleidingstraject van jouw onthaalcentrum.

Elektronische B kaart van onbepaalde duur

Je kan een elektronische B kaart krijgen wanneer:

• de verklaring of klacht heeft geleid tot een veroordeling in eerste aanleg
• het openbaar ministerie in zijn vordering de tenlastelegging van mensenhandel of mensensmokkel weerhouden heeft en de verklaring of de klacht van betekenisvol belang geweest is voor de procedure

Je moet wel je identiteit bewijzen met je paspoort of een daarmee gelijkgestelde reistitel, of met je nationale identiteitskaart. Of het bewijs leveren dat het voor jou onmogelijk is om die documenten te krijgen.