Hoe verloopt de bijzondere verblijfsprocedure voor een niet-begeleide minderjarige vreemdeling (NBMV)?

Niet-begeleide minderjarige vreemdelingen (NBMV) hebben nood aan extra bescherming. Daarom bestaat er voor hen een bijzondere verblijfsprocedure. Naast deze bijzondere verblijfsprocedure, kan  je er als NBMV ook voor kiezen om een of meerdere andere verblijfsprocedure(s) te volgen:

• asiel
• slachtoffer mensenhandel of mensensmokkel
• humanitaire regularisatie
• medische regularisatie

Welke keuze je best maakt, hangt af van jouw concrete situatie. Je mag meerdere procedures tegelijk voeren.

Het is belangrijk dat je de bijzondere verblijfsprocedure zo snel mogelijk opstart, omdat het lang kan duren om een duurzame oplossing te bepalen. Zelfs als jouw duurzame oplossing bestaat uit een verder verblijf in België, krijg je de eerste drie jaar maar een tijdelijk verblijfsrecht (A kaart). Pas na 3 jaar wordt je verblijfsrecht definitief (B kaart). 

Wie kan een beroep doen op de bijzondere verblijfsprocedure?

Alleen als de Dienst Voogdij je als NBMV heeft geïdentificeerd, kan je de bijzondere verblijfsprocedure voor NBMV opstarten. Dit is een verblijfsprocedure die speciaal voor niet-begeleide minderjarige vreemdelingen werd ontworpen, omdat je als NBMV extra bescherming nodig hebt.

Sinds de wetswijziging van 26 februari 2015, die in werking trad op 26 maart 2015, kan je deze verblijfsprocedure ook opstarten als je al asiel hebt aangevraagd of een andere verblijfsprocedure bent begonnen.

Je kan als NBMV vrij kiezen op welke verblijfsprocedure of -procedures je een beroep doet.

Als niet-begeleide Europese minderjarige (NBEM), kan je geen beroep doen op de bijzondere verblijfsprocedure.

Wat is het criterium voor een verblijf als NBMV?

Een persoon die als NBMV geïdentificeerd is, kan verblijfsbescherming krijgen in functie van een ‘duurzame oplossing’. 

Wat is een duurzame oplossing? Volgens artikel 61/14, 2° van de Verblijfswet (Vw) zijn er drie mogelijkheden:

• een gezinshereniging met je ouders in het land waar je ouders legaal verblijven. Dat is de voorkeursoptie.
  
• terugkeren naar je herkomstland of naar een ander land waar je legaal kan verblijven. DVZ onderzoekt hierbij of opvang en verzorging voor jou gegarandeerd kunnen worden. DVZ houdt hierbij rekening met je leeftijd en je graad van zelfstandigheid. Je ouders of andere volwassenen die voor jou zorgen, kunnen die opvang en verzorging bieden. Maar ook overheidsinstanties of niet-gouvernementele instanties kunnen dit doen.
• een machtiging tot verblijf in België

Bij het bepalen van de duurzame oplossing, moet DVZ rekening houden met het hoger belang van het kind, volgens artikel 9 en 10 van het Kinderrechtenverdrag. Dat staat in artikel 61/14, 61/17 en 74/16 Vw.

Welke verblijfsbescherming krijg je?

Je kan een voorlopige, tijdelijke of definitieve verblijfsbescherming krijgen. Dat hangt af van de duurzame oplossing.

• Tijdens het onderzoek naar de duurzame oplossing krijg je een voorlopig verblijfsdocument: het attest van immatriculatie (AI). Je blijft in het bezit van een AI zolang het onderzoek naar de duurzame oplossing loopt.
• Voordat DVZ beslist dat de duurzame oplossing in het buitenland ligt, via gezinshereniging met je ouders of via een terugkeer, moet DVZ met een aantal zaken rekening houden en ook een aantal garanties nagaan. DVZ moet rekening houden met het voorstel tot duurzame oplossing van de voogd, en met het hoger belang van het kind. DVZ moet ook eerst garanties op opvang en tenlasteneming krijgen. Dat bepaalt artikel 74/16 Vw.
• Als DVZ beslist dat een verder verblijf in België de duurzame oplossing voor jouw verblijf is, krijg je een tijdelijke machtiging tot verblijf. Dat is een elektronische A kaart. Pas na drie jaar elektronische A kaart, krijg je een verblijfsrecht van onbeperkte duur. Dat is een elektronische B kaart.

Hoe dien je een aanvraag in?

Je voogd dient de aanvraag voor de bijzondere verblijfsprocedure schriftelijk voor jou in bij de Dienst Vreemdelingenzaken (DVZ).

Deze aanvraag bevat:

• de persoons- en adresgegevens van je voogd en van jezelf
• een kopie van je nationaal paspoort of gelijkgestelde reistitel. Als je dat niet hebt, probeert je voogd dit te bekomen.
• het adres waar de oproep voor het verhoor naartoe moet worden gestuurd
• de vraag om bijstand van een tolk en de vermelding van de taal
• de stappen die jouw voogd ondernam bij je familieleden en kennissen in je land van oorsprong of in het gastland waar je verbleef. En de resultaten daarvan.
• alle documenten die de waarachtigheid van elementen uit je aanvraag onderbouwen

Dat staat in artikel 110 sexies Verblijfsbesluit.

Hoe verloopt de bijzondere verblijfsprocedure?

Het verhoor door DVZ en een eerste beslissing: bijlage 38 of attest van immatriculatie

De DVZ neemt een verhoor van je af, in aanwezigheid van:

• je voogd
• een tolk, als je dat wil en
• een advocaat, op vraag van je voogd

Doel van het verhoor is een duurzame oplossing te vinden voor jouw verblijf.

DVZ kan na individueel onderzoek beslissen dat de duurzame oplossing bestaat uit:

• terugkeer naar je land van herkomst of waar je een wettig verblijf hebt of
• een gezinshereniging met je ouders in het land waar zij legaal verblijven. Dat is de voorkeursoptie.

Je  voogd krijgt in die gevallen een bevel tot terugbrenging (een bijlage 38). Hiertegen kan je binnen de 30 dagen een beroep indienen bij de Raad voor Vreemdelingenbetwistingen.

Als er nog geen duurzame oplossing bepaald kon worden, dan geeft DVZ de instructie aan je gemeente om een attest van immatriculatie (AI) met een geldigheidsduur van 6 maanden af te leveren. Dat staat in artikel 61/18 Verblijfswet (Vw) en in artikel 110undecies Verblijfsbesluit (Vb).

Nog geen duurzame oplossing na 6 maanden: verlenging attest van immatriculatie

Is er binnen het half jaar nog geen duurzame oplossing voor je gevonden? Dan kan je voogd, één maand voor de vervaldag van je AI, een voorstel van duurzame oplossing indienen bij DVZ. 

De volgende gegevens en documenten moeten voorgelegd worden:

• het voorstel voor een duurzame oplossing
• alle documenten die jouw gezinssituatie toelichten
• elk element dat met jouw specifieke situatie verbonden is
• de bewijzen van je regelmatig schoolbezoek

De DVZ kan een nieuw verhoor afnemen, maar kan ook op basis van deze documenten een beslissing nemen.

Als er dan nog steeds geen duurzame oplossing bepaald kan worden, dan wordt het AI (attest van immatriculatie) met zes maanden verlengd. Dat staat in artikel 61/19 Vw.

Duurzame oplossing is verder in België verblijven

Beslist DVZ dat de duurzame oplossing voor jou een verder verblijf in België is? Dan krijg je een elektronische A kaart afgeleverd voor de duur van een jaar. 

Je moet wel je nationaal paspoort voorleggen. Als dat niet kan, moet je voogd alle officiële documenten afkomstig van de bevoegde buitenlandse overheden voorleggen die aantonen dat er stappen ondernomen werden om je identiteit aan te tonen. Dat staat in artikel 61/20 Vw en artikel 110decies Verblijfsbesluit (Vb).

Eén maand voor de vervaldag van je elektronische A kaart bezorgt je voogd aan DVZ de documenten die betrekking hebben op jouw levensproject in België. Het gaat om:

• documenten in verband met jouw gezinssituatie
• elk element dat met jouw specifieke situatie is verbonden
• de bewijzen van je regelmatig schoolbezoek
• het bewijs van je kennis van één van de 3 landstalen

Dat staat in artikel 61/21 Vw.

DVZ beslist dan of ze jouw verblijfsrecht verlengt.

Verblijfsrecht van onbeperkte duur na drie jaar A kaart

Na 3 jaar vanaf de toekenning van de eerste  elektronische A kaart, krijg je, voor zover je nog minderjarig bent, een verblijfsrecht van onbeperkte duur. Dat is een elektronische B kaart . Tenzij de minister beslist om jou deze machtiging niet toe te kennen en deze beslissing motiveert. Zie artikel 61/23 Vw.

Wat bij fraude?

DVZ kan je een bevel om het grondgebied te verlaten geven wanneer je:

• valse of misleidende informatie hebt gegeven
• valse of vervalste documenten gebruikte voor de verlenging van je verblijfsrecht
• fraude pleegde of andere onwettige middelen gebruikte om als minderjarige door te gaan

DVZ kan de invulling van de duurzame oplossing die voor je verblijf gezocht werd wijzigen als:

• blijkt dat je misleidende of valse informatie meedeelde of
• valse of vervalste documenten bezorgde of
• je fraude pleegde of andere onwettige middelen gebruikte om je gezinssituatie of specifieke situatie als NBMV aan te tonen. De DVZ houdt rekening met het feit of het je voogd of jijzelf was die de valse informatie of vervalste documenten heeft gebruikt.

Dat staat in artikel 61/22 Vw.

Wat gebeurt er als je meerderjarig wordt en je nog geen verblijf van onbeperkte duur hebt gekregen?

Als je 18 bent geworden, dan kan je geen beroep meer doen op de bijzondere verblijfsprocedure voor NBMV.

Wanneer je je laatste A kaart krijgt voordat je 18 jaar wordt, dan brengt DVZ je op de hoogte van de voorwaarden die vervuld moeten worden om een nieuwe verblijfsmachtiging te krijgen als meerderjarige. Dat staat in artikel 61/24 Vw.

In de praktijk wordt het dossier automatisch overgemaakt aan het Bureau Lang verblijf van DVZ. Je moet dus geen aparte aanvraag voor humanitaire regularisatie (9bis) indienen eens je meerderjarig wordt. DVZ beslist geval per geval wat de voorwaarden tot verder vernieuwen van je verblijf zijn. Onderwijs volgen of werken zijn hierbij belangrijke elementen.

Een vernieuwing van je A kaart is in principe voor één jaar. Daarna zal er opnieuw een evaluatie van de voorwaarden gebeuren en kan je kaart opnieuw vernieuwd worden.

In de praktijk geeft DVZ je 5 jaar na de afgifte van je eerste elektronische A kaart een verblijfsrecht van onbeperkte duur. Dit is een elektronische B kaart.  

Als je nog geen A kaart, maar wel een AI hebt wanneer je 18 wordt, wordt je dossier niet automatisch overgemaakt aan het bureau Lang Verblijf van DVZ. Je kan wel zelf bekijken of je aan de voorwaarden voldoet en of het nuttig is om een aanvraag tot humanitaire regularisatie (9bis) in te dienen.